وال پست

وال پست

وال پست

همواره با گذر زمان و کسب تجربه از وقایع و اتفاقات ناگوار باید تمهیداتی برای پیش بینی موانعی جهت جلوگیری از آسیب های جانی و مالی احتمالی در نظر بگیریم. حتما زلزله سال ۱۳۹۶ کرمانشاه را به یاد دارید، خرابی‌ها و خسارات ناشی از عدم توجه به رفتار اعضای غیرسازه‌ای و رفتار آنها در هنگام زلزله باعث شد تا مهندسین کشور تحولی در قوانین نظام مهندسی ایجاد کنند. یکی از آن تمهیدات استفاده از وال پست ها یا نگه‌دارنده یا کلاف های افقی و قائم است.

پیش از وقوع این حادثه ناگوار و غیرقابل پیش‌بینی تصور مهندسان بدین شکل بود که به هنگام زلزله آسیب ندیدن و سالم ماندن اعضای اصلی سازه‌ای (تیر، ستون، سقف) به معنای عملکرد صحیح سازه بوده است.زمانی که به اعضای غیرسازه ای(تیغه‌ها، نما،تاسیسات،دیوارهای پیرامونی و..) آسیبی برسد در حالی که سازه پایدار باشد، عملکرد صحیح سازه زیر سوال رفته و خسارات زیادی را پدید ‌می‌آورد.

 

اما وال پست چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟

 

وال پست یکی از المان های غیرسازه‌ای می‌باشد که نقشی در تحمل بارهای ناشی از زلزله ندارد و مقصود از اجرای آنها مانع شدن از تغییر شکل خارج از صفحه دیوارهای غیر سازه ای است و در طول های متفاوت برای یکپارچه عمل کردن دیوار بکار می رود.

به طور کلی می‌توان گفت وظیفه آنها انتقال نیروی های باد و زلزله از دیوارها به اسکلت سازه می باشد تا از تخریب دیوارها جلوگیری بعمل آورد.

وال پست ها دو نوع اند:
۱- وال پست عمودی
۲- وال پست افقی

وال پست افقی و عمودی

 

مدت کمی است که این تکنولوژی در کشور ما اجرا می‌شود، با این حال همچنان در بسیاری از سازه هایی که ساخته می‌شوند یا اجرا نمی‌شود یا طراحی و اجرای آن دارای ضعف و مشکلات اساسی است.

 

روش های اجرای وال پست

 

۱- اجرا با انکر بولت و نبشی کشی

۲- اتصال دیوار به ستون با میلگرد

۳-اجرای تسمه دور ستون

۴- مهار دیوار به وسیله تعبیه میلگرد در داخل ستونهای مجاور

۵- مهار دیوار از طریق تعبیه میلگرد در داخل کف

۶- مهار دیوار به دیوارهای برشی از طریق عبور میلگرد در سوراخ قالب ها

۷- اجرای وال پست برای جان پناه بام

 

ضوابط اجرای وال پست عمودی

 

در تمام ديوارهاي ساختمان بويژه در ديوارهاي نما، جهت مقاومت در برابر زمين لرزه، ضوابط مبحث ششم مقررات ملّي ساختمان و آئين نامه طراحي ساختمان در برابر زلزله استاندارد (۲۸۰۰)بايد رعايت شود.

در تمام ديوارهايي كه به علت قرارگيري عايق ها چندلايه مي شوند، اتصال بين لايه ها و يكپارچگي ديوار بايد تأمين گردد.

 

طبق آئين نامه طراحي ساختمان در برابر زلزله استاندارد (۲۸۰۰) :

 

۱- طول دیوار بیشتر از ۶ متر باشد  (در برخی دستورالعمل‌ها ۵ متر ذکر شده است).

۲- طول دیوار بیشتر از ۴۰ برابر ضخامت دیوار باشد.

۱- حداکثر طول مجاز دیوار غیر سازه ای یا جداگرها (تیغه ها) بین دو کلاف قائم نباید از ۴۰ برابر ضخامت دیوار یا تیغه و یا ۶ متر هر کدام کوچکتر است، بیشتر باشد. به بیان دیگر تا ۶ متر طول دیوار نیازی به وال پست نداریم و بیش از آن به ازای هر ۶ متر یک وال پست مورد نیاز است.

۲- حداکثر ارتفاع مجاز دیوارهای غیر سازه ای و جداگرها از تراز کف مجاور ۳.۵ متر است و در صورت تجاوز از این مقدار می باست بصورت مناسبی با وال پست مهار گردد.

۳- در صورتی که لبه قائم دیوار غیرسازه‌ای یا تیغه ها آزاد باشد این لبه ها باید به یک تیغه دیگر، یا یک دیوار عمود بر آن، یا کلاف قائم و یا ستونک (وال پست) معادل یک ناودانی از جنس فولاد با نمره ۶ یا مقطع بتن آرمه یا چوبی با اتصال کافی تکیه داشته باشد.

۴-در طرفین تمامی بازشوها می بایست والپست اجرا گردد.

۵- چنانچه دیوار غیرسازه‌ای بعد از احداث دیوار سازه‌ای و بدون اتصال به آن ساخته شود،باید در محل تقاطع به نحو مناسبی به دیوار سازه‌ای متصل و محکم شود.

 

ضوابط وال پست افقی

 

طبق آیین‌نامه‌ی ۲۸۰۰ :

۱- درصورتی‌که ارتفاع دیوار از ۳.۵ متر بیشتر شود، وال‌پست افقی باید اجرا شود.

۲- اگر ارتفاع دیوار ۳۰ برابر ضخامت آن باشد.

اجرای وال پست

 

ساخت وال پست

 

وال پست ساخته شده از جنس نبشی در انتقال بار جانبی زلزله و باد و یکپارچگی دیوار، بهتر از نوع ساخته شده از جنس قوطی عمل خواهد نمود.

برای ساختن وال پست دو عدد نبشی ۴ یا ۵ را به ضخامت دیوار موجود به وسیله میلگرد(در فواصل یک متر به یک متر توسط میلگرد آجدار سایز ۱۰) جهت یکپارچگی عملکرد هنگام وارد شدن بارهای جانبی به یکدیگر متصل نموده، سپس روی کل اعضا ماده ضد زنگ(پرایمر صنعتی و تینر) زده و سپس به المان های سازه ای بالایی و پایینی( تیرها) متصل می‌شوند، به گونه ای که در ساختمان های بتن آرمه با کاشت صفحات فلزی ( پلیت و رول بولت) در تیر و سپس جوشکاری وال پستها به آن مهار می‌شوند.

 

نکات حائز اهمیت برای اجرای وال پست ها:

 

۱- قبل از بتن‌ریزی سقف به قرار دادن بیس پلیت در شبکه بالا و پایین تیر بتنی در جایگاه اجرای وال پست توجه شود.

۲- کنترل کردن شاقولی وال پستها حتما باید انجام شود.

۳- وال پستها نباید به ستون ها متصل شوند زیرا باعث تغییر سختی و افزایش آسیب پذیری آنها می‌شوند.

۴- جلوگیری از اجرای میلگرد به جای نبشی در اجرای کلاف های افقی و جلوگیری از اجرای پشت به پشت نبشی های افقی و قائم

۵- در مکان هایی که وال پست باید کنار ستون قرار گیرند رعایت فاصله‌ی ۵ سانتیمتری الزامیست و این فاصله باید توسط مصالح نرم مثل یونولیت پر شود تا هنگام وارد شدن بارهای جانبی ستون به دیوار فشار وارد نکند.

 

سخن نهایی

 

برای ارزان‌تر تمام شدن پروژه و مواجه نشدن با کمبود بودجه از طرف کارفرما، بعضی از مهندسان عزیز وال پست را به درستی اجرا نمی‌کنند مثلا به جای استفاده از دو نبشی، از یک نبشی استفاده می‌کنند که به وفور در ساختمان های مختلف دیده می‌شود. همواره باید در نظر داشت که اتفاقات ناگوار به طور ناگهانی و غیرقابل پیش بینی رخ می‌دهند و نباید با غفلت و سهل انگاری خسارات مالی و جانی و به دنبال آن مقصر شدن در دعاوی قضایی را به وجود بیاوریم.

 

هلدینگ ساختمانی برادر ارائه دهنده انواع خدمات ساختمان اعم از طراحی، اجرا و … طبق استاندارد ها و ضوابط ساختمانی می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره 03132619080 ، 09130913051 تماس بگیرید.