در انبساط

کاربردهای درز انبساط در ساختمان سازی

کاربردهای درز انبساط در ساختمان سازی

همانگونه که می دانید، دادن حرارت و گرما به یک جسم، سبب افزایش انرژی جنبشی ذرات سازنده آن می گردد. در پی افزایش تحرکات مولکولی و انرژی جنبشی، به فضای بیشتری جهت جنب و جوش  و حرکت ذرات سازنده جسم و اتم ها نیاز است. همین امر، انبساط و حجم ماده را افزایش می دهد. ضریب انبساط حرارتی، به میزان افزایش حجم ماده در اثر افزایش دما اطلاق می گردد. بنابراین، بایستی فضایی را جهت حرکت آزادانه اجزا، زمان طراحی قطعات و مواد، به منظور انبساط عرضی و طولی همچون درز انبساط مورد توجه قرار دهید.

 

کاربردهای درز انبساط در ساختمان سازی

 

اینگونه می توان گفت که در همه مواد، انبساط حرارتی وجود دارد. اهمیت انبساط حرارتی، هنگام قرارگیری اجزایی با ضریب انبساط حرارتی متفاوت در کنار هم بیشتر می شود. از این رو، میان اجزا و قطعات، جهت پیشگیری از خرابی های احتمالی، بایستی فضایی را به منظور حرکت آزادانه همچون درز انبساط در نظر گرفت.

از درز انبساط در آپارتمان ها و ساختمان ها، جهت جلوگیری از خرابی های ناشی از تنش های حاصل از انقباض و انبساط اجزای تشکیل دهنده ساختمان استفاده می گردد. در ادامه این مقاله می خواهیم، اطلاعات بیشتری را درباره مفهوم درز انبساط، و بیان تفاوت آن با درز انقطاع و نحوه پر کردن این درز ها در اختیارتان قرار دهیم. علاوه بر آن، در پایان مقاله نیز وجود این درز ها را از لحاظ قانونی بررسی کرده و نقش پیمانکاران و مهندسان ناظر را در این زمینه شرح می دهیم.

آشنایی با مفهوم درز انبساط

از درز انبساط جهت پیشگیری از خرابی های حاصل از انقباض و انبساط در آپارتمان ها و ساختمان ها استفاده می گردد. به علت ایجاد تغییر درجه حرارت در ساختمان و یا تغییرات دمایی مربوط به تغییر فصل، انقباض و انبساط در ساختمان به وجود می آید. از این رو، یکی از موارد ضروری، در نظر گرفتن فضایی همچون درز انبساط، برای اینکه مواد و مصالح توانایی جبران انبساط و انقباض خود را داشته باشند، می باشد. علاوه بر آن، تعبیه درز انبساط در ساختمان های بزرگ که دارای چندین بلوک به هم پیوسته هستند، امری ضروری به شمار می آید. در نتیجه بایستی جهت تعبیه این درز ها، محل مناسبی را در طول ساختمان در نظر داشت.

فاکتورهای مختلفی در تعیین مکان تعبیه درز انبساط در ساختمان نقش دارند. نوع ساختمان، مصالح مورد استفاده در ساخت، تعداد طبقات آن، آب و هوای مکان ساخت بنا از عوامل مؤثر در این زمینه هستند. استفاده از درز انبساط در تمامی ساختمان هایی که دارای ارتفاع بیشتر از پنجاه متر هستند، صورت می گیرد.

در کل می توان اینگونه گفت که در ساختمان هایی که از نسبت طول به عرض بیش از یک سوم برخوردارند، درز انبساط در نظر گرفته می شود. از آنجا که اندازه گیری و تعیین مکان درز انبساط امری مهندسی و محاسباتی محسوب می شود، از این رو باید توسط فرد متخصص انجام شود.

معرفی درز انقطاع و تفاوت آن با درز انبساط

در ساختمان های واقع شده در کنار هم و بدون داشتن هیچ فاصله ای، هنگام وقوع حوادث طبیعی از قبیل طوفان های سهمگین، بادهای شدید، زلزله و غیره، ممکن است خرابی یک ساختمان، منجر به ریزش ساختمان مجاورش گردد.

 

نحوه پر شدن درزهای ساختمانی

 

در برخی مواقع ممکن است که در اثر تنش های محیطی، ساختمان فرسوده و قدیمی دچار ریزش شود و سبب انتقال کل بار خود به ساختمان مجاورش گردد. از این رو، از درز انقطاع جهت پیشگیری و کاهش میزان خسارات ناشی از این امر استفاده می گردد.

برعکس درز انبساط که به شکل عرضی در نظر گرفته می شود، در محل درز های انقطاع به طور کامل بتن و میلگرد میان دو بلوک قطع شده و از این رو، هیچ اتصالی بین دو قسمت سازه وجود ندارد. شایان ذکر است که در تراز هر طبقه حداقل درز انقطاع، یک صدم ارتفاع آن تراز از روی شالوده در نظر گرفته می شود. برای ساختمان هایی که دارای ارتفاع بیشتر از 12 متر و یا تعداد طبقات آنها از 4 طبقه بیشتر است، درز انقطاع استفاده می شود.

امکان پر کردن فضای بین دو ساختمان با مواد و مصالحی که دارای خواص مکانیکی ضعیفی هستند و به آسانی خرد می شوند، وجود دارد. علاوه بر آن، می توان به اجرای آن با گذاشتن یونولیت و یا قالب بندی محل درز پرداخت.

نحوه پر کردن درزهای ساختمانی

مصالح مختلفی جهت اجرا و پیاده سازی درزهای ساختمانی بکار می روند. انتخاب این مصالح با در نظر گرفتن فاکتور های مختلفی همچون وضعیت محیطی و بار اعمال شده بر آنها صورت می گیرد. از این رو، بایستی دقت کافی را در مورد نحوه پر کردن درزهای ساختمانی و نوع مصالح مصرفی در زمان طراحی آن ها به خرج داد. در ادامه این مقاله قصد داریم، به معرفی انواع مواد و مصالحی که جهت پر کردن درز انبساط و انقطاع مورد استفاده قرار می گیرد، بپردازیم.

آشنایی با فیلرها

معمولاً فیلر ها شامل مواردی از قبیل انواع لاستیک ها، الیاف های گیاهی، چوب پنبه، شن، قیر و غیره می باشند. ویژگی های عمومی فیلر ها عبارتند از:

  • دوام و پایداری زیاد

از آنجایی که فیلرها را به آسانی نمی ‌توان تعویض نمود و دسترسی به محل درز ها فقط با انجام عملیات ساختمانی امکان پذیر می باشد، لذا از موادی که دارای دوام و طول عمر بالا هستند، باید به عنوان درز انبساط بهره گرفت.

  • قابلیت شکل پذیری بالا

در بعضی مواقع لازم است که فیلر در محل مورد نظر برای اجرای درز انبساط، شکل آن مکان را به خود بگیرد تا شکاف‌ های هوایی ایجاد نشود و فیلر و دیواره ها به خوبی به یکدیگر متصل شوند. از این رو، قابلیت شکل پذیری فیلر بسیار حائز اهمیت می باشد.

  • انعطاف پذیری بالای فیلر

زمانی که فیلر دارای انعطاف پذیری بالایی باشد، در نتیجه چقرمگی خوبی دارد و ساختار آن مقاومت زیادی در برابر ترک خوردگی دارد.

  • عدم اتصال محکم بین فیلر و درز

باید دقت داشت که بین فیلر و درز، اتصال خیلی قوی و محکمی وجود نداشته باشد. زیرا ممکن است که در اثر تنش های پایین، متلاشی گردد. درست است که فیلر و درز انبساط باید به خوبی به یکدیگر متصل شوند، اما نباید دارای استحکام خیلی بالایی باشند.

تفاوت درز انبساط و درز انقطاع

 

مصالح مورد نیاز جهت آب بندی درز انبساط و درز انقطاع

در حقیقت برای آب بندی درزهای انبساط و انقطاع، از انواع مصالح فلزی و پلاستیکی استفاده می ‌شود. البته استفاده از این مصالح باید تحت نظر مهندس ناظر صورت پذیرد. این مصالح مقاومت بالایی در برابر رطوبت و نفوذ هوا دارند. به همین خاطر از آنها در ساختمان هایی که بیشتر در معرض باران قرار دارند و یا در مناطق مرطوب هستند، استفاده می‌ گردد.

پوشش‌های مناسب

باید بدانید که برای پوشش ها از موادی از جنس آلومینیوم، پلاستیک و چوب بهره می ‌گیرند. این پوشش ها باید طوری نصب گردند که انبساط و انقباض در سازه های اسکلت فلزی و بتنی و یا وسایل متصل به بدنه آنها وجود داشته باشد. مثلاً پوشش های آلومینیومی درز انبساط در پروژه های تجاری، اداری و صنعتی به کار می روند. پوشش های آلومینیومی درز انقطاع نیز مقاومت بالایی در برابر عوامل محیطی مختلف مانند باران و برف دارند.

الزام درز انبساط داخل ساختمان

از نظر قانونی همه پیمانکاران موظف هستند برای ساخت پروژه ‌هایی با شرایط بالا که لازم به درز انبساط می باشد، به تعبیه آن در ساختمان بپردازند. اگر این مورد رعایت نشود، مقصر مهندسان ناظر هستند که باید در مراجع قضایی پاسخگو باشند. بنابراین بر اساس قانون مقررات ملی ساختمان، وجود درز انبساط در سازه ‌های دارای شرایط، الزامی است. زیرا عدم به کارگیری درز انبساط در داخل ساختمان، امنیت ساکنین آن را به خطر می‌ اندازد. همچنین عدم حضور درز انقطاع نیز مخصوصاً برای ساختمان های قدیمی، از نظر ایمنی برای ساختمان های همسایه و ساکنین مشکلاتی را به وجود می آورد. بر این اساس، تمامی ساکنین حق شکایت دارند و پرونده قضایی برای مهندس ناظر تشکیل می شود.

ناگفته نماند که امروزه پرونده های شکایت زیادی در رابطه با رعایت نکردن درز انبساط و انقطاع در مراجع ذیصلاح وجود دارد. لازم به ذکر است در صورتی که پیمانکار درز انبساط و انقطاع را اجرا نکند، مهندس ناظر می تواند اطلاع رسانی نماید و تا زمانی که این مشکل برطرف نشده، حکم عدم صدور پروانه ساختمان را بگیرد.

حرف آخر

طبق آنچه که بیان نمودیم، درز های زیادی در ساختمان ها وجود دارند که درز ‌ انبساط و درز انقطاع از مهم‌ ترین آنها به شمار می ‌آیند. در واقع هدف از اجرای درز انبساط، پیشگیری از خسارت ‌های مربوط به انبساط حرارتی مصالح ساختمانی تحت تاثیر تغییرات جوی است و به صورت طولی در ساختمان ها تعبیه می گردد. بر اساس قانون مقررات ملی، این مورد الزامی است.

در آخر باید بگوییم که وجود درزهای انبساط و انقطاع در داخل ساختمان جهت جلوگیری از خسارات مالی و جانی بسیار مهم می باشد. از این رو، مهندسان ناظر و پیمانکاران باید نهایت دقت را در این زمینه به عمل آورند.

 

 

 

عمل آوری بتن

عمل آوری بتن

عمل آوری بتن

عمل آوری یک مرحله بسیار مهم هنگام ریختن بتن است و نقش اساسی در توسعه مقاومت و دوام بتن دارد.

عمل آوری باعث افزایش مقاومت و کاهش نفوذ پذیری می شود و همچنین می تواند ترک خوردگی ، پوسته پوسته شدن و نقص سطح را به حداقل برساند.

به طور خلاصه، عمل آوری به معنای حفظ رطوبت و درجه حرارت مناسب در بتن برای مدتی است. بلافاصله پس از اتمام بتن ریزی انجام می شود و شامل تعمیر و نگهداری هم در عمق و هم در نزدیکی سطح برای مدت طولانی است.

با عمل آوری مناسب، بتن در برابر تنش، سایش، یخ زدگی و ذوب شدن مقاومت بیشتری پیدا می کند و همچنین ثبات حجم را بدست می آورد.

 

مدت زمان عمل آوری بتن

 

زمان عمل آوری به عوامل ایجاد شده بستگی دارد:

مقاومت مورد نظر

نسبت اختلاط

اندازه و شکل اجزای بتن

شرایط آب و هوایی محیط

شرایط آینده

 

در حالی که منتظر خشک شدن بتن هستید، این بازه های زمانی را در ذهن داشته باشید:

بعد از بتن ریزی (۲۴ تا ۴۸ ساعت) افراد می توانند روی سطح راه بروند.

پس از عمل آوری جزئی (حداقل ۷ روز)، تردد وسایل نقلیه و تجهیزات مجاز است.

پس از اتمام ۲۸ روز ، بتن باید کاملاً عمل آوری شود.

۱- بتن با روند کسب مقاومت متوسط، در دمای حداقل ۱۰ درجه و محیط مرطوب، باید به مدت معمولا ۲ روز پس از بتن ریزی نگه داری شود.

۲- بتن با روند کسب مقاومت سریع(زودگیر)، باید در دمای حداقل ۱۰ درجه و در محیط مرطوب به مدت معمولا ۳ روز پس از بتن ریزی نگه داری شود.

۳- بتن با روند کسب مقاومت کند(دیرگیر)، باید در دمای حداقل ۱۰ درجه و در محیط مرطوب به مدت معمولا ۱۴ روز پس از بتن ریزی نگه داری شود.

 

 

روش ها و مواد عمل آوری

 

با استفاده از این روش های می توان بتن را در دمای مطلوب مرطوب نگه داشت.

۱- روشهایی که باعث حفظ حضور آب مخلوط در بتن در دوره سخت شدن اولیه می شوند و آنها عبارتند از:

 

۱-۱- استخر و غوطه وری

در سطوح مسطح مانند پیاده روها و کف ها ، بتن را می توان با استفاده از حوضچه آب عمل آوری کرد. این یک روش ایده آل برای جلوگیری از از دست دادن رطوبت و همچنین برای حفظ درجه حرارت یکنواخت در بتن است.

آب لازم برای عمل آوری نباید بیش از ۱۱ درجه سانتیگراد خنک تر از بتن باشد زیرا باعث جلوگیری از تنش های حرارتی بتن می شود که منجر به ترک خوردگی می شوند. این روش به کار و نظارت قابل توجهی نیاز دارد و معمولاً برای پروژه های کوچک استفاده می شود. روش غوطه وری معمولاً در آزمایشگاه برای پخت نمونه های آزمایش بتن استفاده می شود.

 

غوطه وری جهت عمل آوری بتن

۱-۲- مه پاشیدن

مه پاشیدن با آب از روش های عالی عمل آوری در شرایطی است که دمای محیط بالاتر از دمای انجماد باشد و رطوبت آن پایین باشد. تا زمان تکمیل عملیات ، مه پاشیدن باعث به حداقل رساندن ترک خوردگی پلاستیک می شود.

هزینه مه پاشی بالا است و نیاز به  به تأمین آب کافی و نظارت دقیق دارد.

 

۱-۳- پوشش های مرطوب

از پوشش های مرطوب اشباع شده از آب مانند گل مینا ، تشک های نخی ، فرش یا سایر پارچه های نگهدارنده رطوبت برای فرآیند عمل آوری استفاده می شود.

سه روش فوق مقداری خنک کننده را از طریق تبخیر فراهم می کند ، که در شرایط آب و هوایی گرم مفید است.

 

۲-  روشهایی که باعث کاهش اتلاف آب از سطح بتن می شوند و آنها عبارتند از:

 

۲-۱- کاغذ های غیرقابل نفوذ

کاغذ غیرقابل نفوذ برای عمل آوری بتن شامل دو ورق کاغذ کرافت است که توسط قیر با الیاف تقویت کننده به یکدیگر چسبانده شده اند. روشی کارآمد برای بهبود سطوح افقی مانند تیر ها و سقف ها و مقاطعی با اشکال نسبتاً ساده است.

مزیت استفاده از این روش این است که اضافه شدن دوره ای آب ضروری نیست و همچنین با جلوگیری از از بین رفتن رطوبت بتن ، هیدراتاسیون سیمان را افزایش می دهد.

 

۲-۲- ورق های پلاستیکی

از ورق پلاستیکی مانند فیلم پلی اتیلن که یک بازدارنده رطوبت سبک و موثر است را می توان برای عمل آوری بتن استفاده کرد و همچنین به دو شکل پیچیده و ساده اجرا می شود.

 

۲-۳- ممبران ها

ترکیبات سازنده ممبران ها  شامل واکس ، رزین ، لاستیک، کلر و سایر مواد است که می تواند برای به تاخیر انداختن یا کاهش تبخیر رطوبت از بتن استفاده شود. آنها کارا ترین و پرکاربردترین روش برای عمل‌آوری بتن تازه هستند.

۳-  روشهایی که با تأمین گرما و دادن رطوبت اضافی به بتن ، عملیات را تسریع می کنند و آنها عبارتند از:

 

۳-۱- بخار آب

بخار آب روشی برای عمل آوری در فشار جو برای سازه های محصور و پروژه های بزرگ بتنی پیش ساخته است. دمای بخار باید تا حدود ۶۰ درجه سانتیگراد حفظ شود تا مقاومت بتن مورد نظر ایجاد شود.

 

۲-۳-پتو عایق

هنگامی که دما به زیر ۰ درجه سانتیگراد می رسد می توان از لایه های مواد خشک و متخلخل برای ایجاد عایق در برابر یخ زدگی بتن استفاده کرد. پتوهای عایق از فایبرگلاس ، لاستیک اسفنجی ، الیاف سلولز ، پشم معدنی و کف وینیل ساخته می شوند.

مقطع را می توان با یک پتوی که دارای پوشش مقاوم در برابر رطوبت است، عایق بندی کرد و باید مراقبت کرد که بیش از حد درجه حرارت بتن از بین نرود.

پتو عایق عمل آوری بتن

۳-۳- گرمکن های برقی

گرمایش الکتریکی به ویژه در بتن ریزی هوای سرد بسیار مفید است. این روش های عمل آوری الکتریکی در درجه اول در صنعت بتن پیش ساخته استفاده می شود.

 

روش یا ترکیبی از روش ها به عوامل مختلفی از جمله در دسترس بودن مواد عمل آوری ، اندازه ، شکل ، سن بتن ، زیبایی ظاهری و بودجه کارفرما بستگی دارد. مهمترین جنبه عمل آوری بتن دما است ، بتن نباید خیلی سرد یا خیلی گرم باشد. برای جلوگیری از ترک خوردگی و آسیب دیدن سطح.

 

وال پست

وال پست

وال پست

همواره با گذر زمان و کسب تجربه از وقایع و اتفاقات ناگوار باید تمهیداتی برای پیش بینی موانعی جهت جلوگیری از آسیب های جانی و مالی احتمالی در نظر بگیریم. حتما زلزله سال ۱۳۹۶ کرمانشاه را به یاد دارید، خرابی‌ها و خسارات ناشی از عدم توجه به رفتار اعضای غیرسازه‌ای و رفتار آنها در هنگام زلزله باعث شد تا مهندسین کشور تحولی در قوانین نظام مهندسی ایجاد کنند. یکی از آن تمهیدات استفاده از وال پست ها یا نگه‌دارنده یا کلاف های افقی و قائم است.

پیش از وقوع این حادثه ناگوار و غیرقابل پیش‌بینی تصور مهندسان بدین شکل بود که به هنگام زلزله آسیب ندیدن و سالم ماندن اعضای اصلی سازه‌ای (تیر، ستون، سقف) به معنای عملکرد صحیح سازه بوده است.زمانی که به اعضای غیرسازه ای(تیغه‌ها، نما،تاسیسات،دیوارهای پیرامونی و..) آسیبی برسد در حالی که سازه پایدار باشد، عملکرد صحیح سازه زیر سوال رفته و خسارات زیادی را پدید ‌می‌آورد.

 

اما وال پست چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟

 

وال پست یکی از المان های غیرسازه‌ای می‌باشد که نقشی در تحمل بارهای ناشی از زلزله ندارد و مقصود از اجرای آنها مانع شدن از تغییر شکل خارج از صفحه دیوارهای غیر سازه ای است و در طول های متفاوت برای یکپارچه عمل کردن دیوار بکار می رود.

به طور کلی می‌توان گفت وظیفه آنها انتقال نیروی های باد و زلزله از دیوارها به اسکلت سازه می باشد تا از تخریب دیوارها جلوگیری بعمل آورد.

وال پست ها دو نوع اند:
۱- وال پست عمودی
۲- وال پست افقی

وال پست افقی و عمودی

 

مدت کمی است که این تکنولوژی در کشور ما اجرا می‌شود، با این حال همچنان در بسیاری از سازه هایی که ساخته می‌شوند یا اجرا نمی‌شود یا طراحی و اجرای آن دارای ضعف و مشکلات اساسی است.

 

روش های اجرای وال پست

 

۱- اجرا با انکر بولت و نبشی کشی

۲- اتصال دیوار به ستون با میلگرد

۳-اجرای تسمه دور ستون

۴- مهار دیوار به وسیله تعبیه میلگرد در داخل ستونهای مجاور

۵- مهار دیوار از طریق تعبیه میلگرد در داخل کف

۶- مهار دیوار به دیوارهای برشی از طریق عبور میلگرد در سوراخ قالب ها

۷- اجرای وال پست برای جان پناه بام

 

ضوابط اجرای وال پست عمودی

 

در تمام ديوارهاي ساختمان بويژه در ديوارهاي نما، جهت مقاومت در برابر زمين لرزه، ضوابط مبحث ششم مقررات ملّي ساختمان و آئين نامه طراحي ساختمان در برابر زلزله استاندارد (۲۸۰۰)بايد رعايت شود.

در تمام ديوارهايي كه به علت قرارگيري عايق ها چندلايه مي شوند، اتصال بين لايه ها و يكپارچگي ديوار بايد تأمين گردد.

 

طبق آئين نامه طراحي ساختمان در برابر زلزله استاندارد (۲۸۰۰) :

 

۱- طول دیوار بیشتر از ۶ متر باشد  (در برخی دستورالعمل‌ها ۵ متر ذکر شده است).

۲- طول دیوار بیشتر از ۴۰ برابر ضخامت دیوار باشد.

۱- حداکثر طول مجاز دیوار غیر سازه ای یا جداگرها (تیغه ها) بین دو کلاف قائم نباید از ۴۰ برابر ضخامت دیوار یا تیغه و یا ۶ متر هر کدام کوچکتر است، بیشتر باشد. به بیان دیگر تا ۶ متر طول دیوار نیازی به وال پست نداریم و بیش از آن به ازای هر ۶ متر یک وال پست مورد نیاز است.

۲- حداکثر ارتفاع مجاز دیوارهای غیر سازه ای و جداگرها از تراز کف مجاور ۳.۵ متر است و در صورت تجاوز از این مقدار می باست بصورت مناسبی با وال پست مهار گردد.

۳- در صورتی که لبه قائم دیوار غیرسازه‌ای یا تیغه ها آزاد باشد این لبه ها باید به یک تیغه دیگر، یا یک دیوار عمود بر آن، یا کلاف قائم و یا ستونک (وال پست) معادل یک ناودانی از جنس فولاد با نمره ۶ یا مقطع بتن آرمه یا چوبی با اتصال کافی تکیه داشته باشد.

۴-در طرفین تمامی بازشوها می بایست والپست اجرا گردد.

۵- چنانچه دیوار غیرسازه‌ای بعد از احداث دیوار سازه‌ای و بدون اتصال به آن ساخته شود،باید در محل تقاطع به نحو مناسبی به دیوار سازه‌ای متصل و محکم شود.

 

ضوابط وال پست افقی

 

طبق آیین‌نامه‌ی ۲۸۰۰ :

۱- درصورتی‌که ارتفاع دیوار از ۳.۵ متر بیشتر شود، وال‌پست افقی باید اجرا شود.

۲- اگر ارتفاع دیوار ۳۰ برابر ضخامت آن باشد.

اجرای وال پست

 

ساخت وال پست

 

وال پست ساخته شده از جنس نبشی در انتقال بار جانبی زلزله و باد و یکپارچگی دیوار، بهتر از نوع ساخته شده از جنس قوطی عمل خواهد نمود.

برای ساختن وال پست دو عدد نبشی ۴ یا ۵ را به ضخامت دیوار موجود به وسیله میلگرد(در فواصل یک متر به یک متر توسط میلگرد آجدار سایز ۱۰) جهت یکپارچگی عملکرد هنگام وارد شدن بارهای جانبی به یکدیگر متصل نموده، سپس روی کل اعضا ماده ضد زنگ(پرایمر صنعتی و تینر) زده و سپس به المان های سازه ای بالایی و پایینی( تیرها) متصل می‌شوند، به گونه ای که در ساختمان های بتن آرمه با کاشت صفحات فلزی ( پلیت و رول بولت) در تیر و سپس جوشکاری وال پستها به آن مهار می‌شوند.

 

نکات حائز اهمیت برای اجرای وال پست ها:

 

۱- قبل از بتن‌ریزی سقف به قرار دادن بیس پلیت در شبکه بالا و پایین تیر بتنی در جایگاه اجرای وال پست توجه شود.

۲- کنترل کردن شاقولی وال پستها حتما باید انجام شود.

۳- وال پستها نباید به ستون ها متصل شوند زیرا باعث تغییر سختی و افزایش آسیب پذیری آنها می‌شوند.

۴- جلوگیری از اجرای میلگرد به جای نبشی در اجرای کلاف های افقی و جلوگیری از اجرای پشت به پشت نبشی های افقی و قائم

۵- در مکان هایی که وال پست باید کنار ستون قرار گیرند رعایت فاصله‌ی ۵ سانتیمتری الزامیست و این فاصله باید توسط مصالح نرم مثل یونولیت پر شود تا هنگام وارد شدن بارهای جانبی ستون به دیوار فشار وارد نکند.

 

سخن نهایی

 

برای ارزان‌تر تمام شدن پروژه و مواجه نشدن با کمبود بودجه از طرف کارفرما، بعضی از مهندسان عزیز وال پست را به درستی اجرا نمی‌کنند مثلا به جای استفاده از دو نبشی، از یک نبشی استفاده می‌کنند که به وفور در ساختمان های مختلف دیده می‌شود. همواره باید در نظر داشت که اتفاقات ناگوار به طور ناگهانی و غیرقابل پیش بینی رخ می‌دهند و نباید با غفلت و سهل انگاری خسارات مالی و جانی و به دنبال آن مقصر شدن در دعاوی قضایی را به وجود بیاوریم.

 

هلدینگ ساختمانی برادر ارائه دهنده انواع خدمات ساختمان اعم از طراحی، اجرا و … طبق استاندارد ها و ضوابط ساختمانی می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره 03132619080 ، 09130913051 تماس بگیرید.

پارکینگ

پارکینگ واحد های مسکونی

پارکینگ واحد های مسکونی

پس از تشکیل پرونده، دریافت مجوزها و فرم تهیه نقشه‌ها هنگام تهیه نقشه های معماری یکی از معضلات معماران با کارفرمایان در ارتباط با پارکینگ است. در این مقاله به ضوابط پارکینگ واحد های مسکونی طبق طرح تفضیلی استان اصفهان می‌پردازیم.

پارکینگ(توقفگاه خودرو): محل نگهداري يا توقف دايم و موقت وسايل نقليه است كه مي‌تواند به صورت پاركينگ جمعي و خصوصي يا پاركينگ‌هاي عمومي وجود داشته باشد.

انواع توقفگاه‌هاي خودرو:

۱- کوچک : داراي حداکثر ۳ محل توقف خودرو

۲- متوسط: داراي ۴ تا حداکثر ۲۵ محل توقف خودرو

۳- بزرگ: داراي بیش از ۲۵ محل توقف خودرو

محل استقرار پاركينگ: در پيلوت و در محدوده سطح اشغال (همكف يا طبقات) و يا زيرزمين و حياط (فضاي باز) مي‌باشد.

به ازاء هر واحد مسكوني در هر حالت تامين حداقل يك واحد پاركينگ الزامي است.

براي پارکینگ واحد های مسکونی و یا مجتمع‌هاي آپارتماني با سطح زير بناي كمتر يا مساوي ۲۰۰ متر مربع مفيد ۱ پارکینگ به ازاء هر واحد مسکونی و براي مجتمع‌هاي آپارتماني و يا هر واحد مسكوني با سطح زير بناي بیشتر از ۲۰۰ متر مربع مفيد ۲ پارکینگ به ازاء هر واحد مسکونی لازم است.

آیا می‌توان از حیاط به عنوان پارکینگ استفاده کرد؟ در صورت رعايت سطح اشغال مجاز و رعايت حـداقل %۲۰ مساحت كل زمين به فضاي سبز ريشه‌دار، استفاده از ۲۰ درصـد فضاي آزاد (حياط) باقي مانده جهت جانمايي پاركينگ غيرسرپوشيده (روباز) به ازا هر پاركينگ بـه مساحت ۲۵مترمربع بـا احتساب امكان تحـرك اتومبيل، فضاي تردد و دارا بودن دسترسي مناسب مشروط به عدم قطع درخت و رعايت ساير ضوابط و مقررات شهرسازي و ساختماني بلامانع است.

آیا محدودیتی برای تعداد طبقات زیرزمین پارکینگ‌ها وجود دارد؟ محدوديتي از نظر تعداد طبقات زيرزمين براي قطعات مالكيت با كاربري پاركينگ مشروط به رعايت مسائل فني و ايمني وجود ندارد.

 

لزوم تامین پارکینگ

واحدهای مسکونی كه كل نياز پاركينگ آنها كمتر از ۵ واحد باشد و به دلايل مختلف تامين فضاي پاركينگ ويژه آنها در محل امكان‌پذير نبوده و ايجاد آن نيز در مكان ديگر مفيد نمي‌باشد، شهرداري مي‌تواند نسبت بـه اخذ هزينه‌هاي مربوطه اقدام و به صرف تامين پاركينگ عمومي در نزديكي همان محل برساند.

 

ضوابط دسترسی به پارکینگ

  • تامين دسترسي مستقيم پاركينگ از طريق پله و آسانسور به كليه طبقات براساس مقررات ملي ساختمان الزامي است.
  • پهناي معبر ورودي و شیب‌راه در توقفگاه‌هاي بزرگ نباید کمتر از ۵ متر و در توقفگاه‌هاي متوسط نباید کمتر از ۳.۵ متر باشد. حداقل عرض ورودي براي توقفگاه‌هاي کوچک ۲.۵ متر است.
  • در صورت جانمايي انبارها در فضاي پاركينگ، ضروري اسـت فضاي مناسب و كافي جلوي انبارها بـراي استفاده از آنها اختصاص يافته و بعد از آن براي پارکینگ واحد های مسکونی استفاده گردد.
    تبصره : توقف خودروها در پاركينگ نبايستي تزاحمي براي بازشدن درب‌ها و استفاده از فضاهاي انباري و تاسيساتي ايجاد كند.
  • جانمايي و استقرار پاركينگ در فضاي مقابـل درب‌هاي ورودي پياده قطعات مالكيت، راه‌پله‌ها و آسانسورها بايستي حداقل با فاصله ۱.۵ متري از فضاي مقابل فضاهاي مذكور انجام پذيرد.
  • احداث درب پاركينگ در پخ گذر و درب سرتاسری در قطعه مالکیت جهت تامین پارکینگ ممنوع است.

 

ابعاد و مساحت‌هاي مورد نياز پاركينگ

  •  محل پيش بيني شده براي يك واحد پاركينگ بايستي بدون احتساب مسير حركت و فضاي تردد و به صورت خالص شامل فضايي حداقل به ابعاد ۵×۲.۵متر باشد.
  • حداقل فاصله مفيد و خالص مابين ستون‌ها بـدون احتساب عرض ستون، بدنه داخلي تمام شده به ازا هر پاركينگ بايستي حداقل ۲.۵ در نظر گرفته شود.
  • هنگامي كه خودروها در طول و پشت سر يكديگر قرار مي‌گيرند، ابعاد مورد نياز براي هر خودرو ۶×۲.۵ متر مي‌باشد.نحوه قرارگیری خودروها در طول و پشت سر یکدیگر در پارکینگ
  • در پاركينگ‌هاي سرپوشيده در صورتي كه فاصله داخلي بين دهانه دو ستون حداقل ۴.۵ متر باشد، دو خـودرو ميتوانند بين دو ستون قرارگيرند. افزايش تعداد خودرو، بـا افزايش فاصله داخلي بين دهانه ستون‌ها به ميزان ۲.۵ متر به ازاي هر خودرو بلامانع است.
  • برای قرارگیری سه خودرو در کنارهم فضایی (مفید) به ابعاد ۷×۵ متر مربع لازم است. (مطابق شکل زیر)

 

سه خودرو کنارهم

  • درصورتیکه دو طرف یک محل توقف در توقفگاه دیوار باشد، عرض آن باید حداقل ۳ متر باشد.
  • فضاي چرخشي پشت خودرو، حداقل پنج متر تامين گردد.

 

فضای چرخشی

ضوابط رامپ یا شیبراهه

رامپ (شيبراهه): سطح شيب‌دار با حداكثر شيب ۱۵درصـد جهـت دسترسي به پاركينگ و سطوح زيرين بنـا (سطوح داراي اختلاف سطح).

  • حداقل عرض رامپ قوسي جهت دسترسي بـه پاركينگ در صورت يك طرفه بودن ۳.۵ متر و دو طرفه ۷ متر مي‌باشد.
    شعاع داخلي (مياني) مسير گردش‌ها در كليه پاركينگ‌ها تـا گردش ۹۰ درجه رامپ، بايستي حداقل ۵ متر باشد و تا گردش۱۸۰ درجه رامپ بايستي حداقل ۱۲ متر باشد.
  • شروع رامپ بايستي در داخل قطعه مالكيت و با حداقل فاصله ۲.۵ متري (به عنوان فضاي توقف) از بر مالكيت و درب ورودي پاركينگ در نظر گرفته شود.

 

شیب چرخش

  • حداكثر شيب رامپ در كليه پاركينگ‌ها معادل ٪۱۵ مي باشد.

 

شیب رامپ

 

  • حداقل فاصله ارتفاع آزاد رامپ در توقفگاه‌هاي کوچک خودرو، به منظور تقلیل خطرات ناشی از حریق، از کف تا سطح زیرین سقف و یا درصورت وجود تأسیسات یا عناصر سازه‌اي در زیر سقف محل ورودي و خروجي از پايين‌ترين نقطه سقف پاركينگ تـا كـف رامپ پاركينگ بايستي حداقل ۲.۲۰ متر در نظر گرفته شود. در توقفگاه‌هاي متوسط و بزرگ حداقل ارتفاع از کف تا زیر سقف ۲.۴ متر است. در توقفگاه‌هاي خصوصی، درصورت وجود ورودي مجزاي دیگري براي اشخاص، پیش‌بینی ورودي و خروجی سواره به ارتفاع حداقل ۱.۸ متر الزامی است.

 

ضوابط ورود و خروج

  • پهناي معبر ورودي و شیب‌راه در توقفگاه هاي بزرگ نباید کمتر از ۵ متر و در توقفگاه‌هاي متوسط نباید کمتر از ۳.۵ متر باشد. حداقل عرض ورودي براي توقفگاه‌هاي کوچک ۲.۵ متر است.
  • هنگامی که طبقات دیگر ساختمان به وسیله پله‌ها از توقفگاه خودرو قابل دسترس باشد، باید فضاي توقفگاه به وسیلۀ دیوار و در یا فضاي واسط محصور از فضاي پلکان جدا شود.
  • در کلیه انواع پارکینگ ها ارتفاع آزاد درب پارکینگ (مکانی که ماشین عبور می کند) نباید از ۲۱۰ سانتی متر کمتر باشد. فقط در پارکینگ های کوچک خصوصی در صورتی که ورودی و خروجی سواره و پیاده از هم جدا باشند می توانید حداقل ارتفاع آزاد درب ورودی-خروجی سواره را ۱۹۵ سانتی متر در نظر بگیرید.

نکات تاسیسات و ایمنی مورد نیاز در پارکینگ

  • تمام توقفگاه‌هاي سرپوشیده باید تا حد امکان به صورت طبیعی تهویه و درصورت کافی نبودن سطوح جهت تهویۀ طبیعی، با سیستم مکانیکی تهویه شوند. سیستم تهویۀ مکانیکی پارکینگ واحد های مسکونی باید در انطباق با مقررات مبحث چهاردهم باشد.
  • امکان دسترسی به آب لوله کشی و تجهیزات کشف و اطفا حریق در تمام توقفگاه‌ها ضروري است.
  • کف توقفگاه‌ها باید از مصالح قابل شستشو ساخته شود.
  • کف شیب‌راه‌ها در توقفگاه‌ها باید از مصالح غیر لغزنده براي خودرو باشند.
  • در پارکینگ واحد های مسکونی ستون‌هاي فلزي و بتني بايد مطابق با مباحث نهم و دهم مقررات ملي ساختمان در برابر حريق مقاوم شده و پاركينگ مجهز به تجهيزات اطفاي حريق شود.

 

 

 

منابع:

طرح تفصیلی شهر اصفهان

مقررات ملّی ساختمان ایران مبحث چهارم الزامات عمومی ساختمان

قوانین نظام مهندسي و كنترل اجراي ساختمان

قوانین نظام مهندسي و كنترل ساختمان در حقيقت بيان كننده انتظارات گسترده نظام قانونگذاري كشور به نمايندگي آحاد جامعه، از تك تك افراد و نهادهايي است كه به نحوي در اين امر خطير دخالت دارند. در قوانین نظام مهندسي و كنترل ساختمان علاوه برتبيين يك تشكيلات منسجم و داراي مسئوليت براي متخصصان مرتبط با رشته ساختمان و پيش بيني استفاده بهينه از توان كارگران ساختماني داراي مهارت فني، لزوم تدوين، آموزش و كنترل مقررات ملّي ساختمان را به عنوان مجموعه اصول و قواعد فني كه با رعايت آنها در طراحي، محاسبه، اجرا، بهرهبرداري و نگهداري ساختمانها موجب اطمينان از ايمني، بهداشت، بهرهدهي مناسب،آسايش و صرفه اقتصادي خواهد شد، يادآور شده و مسئوليت اجراي آن را بهاين وزارتخانه سپرده است.

نظام مهندسی

ماده 1

تعريف: نظام مهندسي و كنترل ساختمان عبارت است از مجموعه قانون، مقررات، آئيننامهها، استانداردها و تشكلهاي مهندسي، حرفهاي و صنفي كه در جهت رسيدن به اهداف منظور در اين قانون تدوين و به مورد اجراء گذاشته ميشود.

ماده 2

اهداف و خط مشي نظام مهندسي و كنترل ساختمان عبارتند از:

-1تقويت و توسعه فرهنگ و ارزشهاي اسلامي در معماري و شهرسازي

-2تنسيق امور مربوط به مشاغل و حرفه‌هاي فني و مهندسي در بخشهاي ساختمان و شهرسازي

-3تأمين موجبات رشد و اعتلاي مهندسي در كشور

-4ترويج اصول معماري و شهرسازي و رشد آگاهي عمومي نسبت به آن و مقررات ملي ساختمان و افزايش بهره وري.

-5بالا بردن كيفيت خدمات مهندسي و نظارت بر حسن اجراي خدمات.

-6ارتقاي دانش فني صاحبان حرفه‌ها در اين بخش.

-7وضع مقررات ملي ساختمان به منظور اطمينان از ايمني، بهداشت، بهره‌دهي مناسب، آسايش و صرفه اقتصادي و اجراء و كنترل آن در جهت حمايت از مردم بعنوان بهره‌برداران از ساختمانها و فضاهاي شهري و ابنيه و مستحدثات عمومي و حفظ و افزايش بهره‌وري منابع مواد و انرژي و سرمايه‌هاي ملي.

-8تهيه و تنظيم مباني قيمت گذاري خدمات مهندسي.

-9الزام به رعايت مقررات ملي ساختمان، ضوابط و مقررات شهرسازي و مفاد طرحهاي جامع و تفصيلي و هادي از سوي تمام دستگاههاي دولتي، شهرداريها، سازندگان، مهندسين، بهره‌برداران و تمام اشخاص حقيقي و حقوقي مرتبط با بخش ساختمان به عنوان اصل حاكم بر كليه روابط و فعاليتهاي آنها و فراهم ساختن زمينه همكاري كامل ميان وزارت مسكن و شهرسازي، شهرداريها و تشكلهاي مهندسي و حرفه‌اي و صنوف ساختمان.

-10جلب مشاركت حرفه‌اي مهندسان و صاحبان حرفه‌ها و صنوف ساختماني در تهيه و اجراي طرحهاي توسعه و آباداني كشور

ماده 3

براي تأمين مشاركت هر چه وسيعتر مهندسان در انتظام امور حرفه‌اي خود و تحقق اهداف اين قانون در سطح كشور “سازمان نظام مهندسي ساختمان” كه از اين پس در اين قانون به اختصار “سازمان” خوانده ميشود و در هر استان يك سازمان به نام “سازمان نظام مهندسي ساختمان استان” كه از اين پس به اختصار “سازمان استان” ناميده ميشود، طبق شرايط ياد شده در اين قانون و آئين‌نامه اجرايي آن تأسيس مي‌شودسازمانهاي ياد شده غيرانتفاعي بوده و تابع قوانين و مقررات عمومي حاكم بر مؤسسات غيرانتفاعي ميباشند.

ماده 4

از تاريخي كه وزرات مسكن و شهرسازي با كسب نظر از وزارت كشور در هر محل حسب مورد اعلام نمايد، اشتغال اشخاص حقيقي و حقوقي به آن دسته از امور فني در بخشهاي ساختمان و شهرسازي كه توسط وزارت ياد شده تعيين ميشود مستلزم داشتن صلاحيت حرفه‌اي است. اين صالحيت در مورد مهندسان از طريق پروانه اشتغال به كار مهندسي و در مورد كاردانهاي فني و معماران تجربي از طريق پروانه اشتغال به كار كارداني يا تجربي و در مورد كارگران ماهر از طريق پروانه مهارت فني احراز ميشودمرجع صدور پروانه اشتغال به كار مهندسي و پروانه اشتغال به كار كارداني و تجربي وزارت مسكن و شهرسازي و مرجع صدور پروانه مهارت فني وزارت كار و امور اجتماعي تعيين ميگردد. شرايط و ترتيب صدور، تمديد، ابطال و تغيير مدارك صلاحيت حرفه‌اي موضوع اين ماده و چگونگي تعيين، حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال دارندگان آنها، در آئين‌نامه اجرايي اين قانون معين ميشود.

تبصره 1ـ وزارت مسكن و شهرسازي و وزارت كار و امور اجتماعي حسب مورد موظفند ظرف 10 سال از تاريخ ابلاغ اين قانون با استفاده از همكاري شهرداريها، مهندسان و سازمانها و تشكلهاي حرفه‌اي و صنفي شاغل در اين بخشها دامنه اجراي اين ماده را به كل كشور توسعه دهند، اهداف مرحله‌اي اين امر و بودجه موردنياز براي آموزش و آزمون اشخاص و سامان بخشيدن به صنوف و حرف فني شاغل در اين بخشها همه ساله در بودجه ساليانه دستگاه اجرايي مربوط پيش بيني خواهد شد.

تبصره 2ـ كليه اشخاص حقيقي و حقوقي غيرايراني جهت انجام خدمات موضوع اين قانون بايد مدارك صلاحيت حرفهاي موقت دريافت دارند

ماده 5

اركان سازمان عبارت است از هر يك از سازمان استانها، هيأت عمومي سازمان، شوراي مركزي سازمان، رئيس سازمان، شوراي انتظامي نظام مهندسي

ماده 6

براي تشكيل سازمان استان وجود حداقل 50 نفر داوطلب عضويت از بين مهندسان حوزه آن استان كه داراي مدرك مهندسي در رشته‌هاي اصلي مهندسي شامل معماري، عمران، تأسيسات مكانيكي، تأسيسات برقي، شهرسازي، نقشه‌برداري و ترافيك باشند ضروري است.

تبصره 1ـ مهندس حوزه هر استان در اين قانون به شخصي اطلاق ميشود كه حداقل متولد آن استان يا 6 ماه ممتد پيش از تاريخ تسليم درخواست عضويت، در آن استان مقيم باشد.

تبصره 2ـ هر يك از مهندسان در بيش از يك سازمان نميتوانند عضويت يابند.

ماده 7

عضويت اشخاص حقوقي شاغل به كار مهندسي در رشته‌هاي اصلي و اشخاص حقيقي در رشته‌هاي مرتبط با مهندسي ساختمان در سازمان استان بلامانع است.

تبصره 1ـ رشته‌هاي مرتبط با مهندسي ساختمان به كليه رشته‌هايي اطلاق ميشود كه عنوان آنها با رشته‌هاي اصلي ياد شده در ماده (6) متفاوت بوده ولي محتواي علمي و آموزشي آنها با رشته‌هاي اصلي بيش از 70% در ارتباط باشد و فارغ التحصيلان اينگونه رشته‌ها خدمات فني معيني را در زمينه‌هاي طراحي، محاسبه، اجراء، نگهداري، كنترل، آموزش، تحقيق و نظاير آن به بخشهاي ساختمان و شهرسازي عرضه ميكنند اما اين خدمات از حيث حجم، اهميت و ميزان تأثير عرفا همطراز خدمات رشته‌هاي اصلي مهندسي ساختمان نباشد.

تبصره 2ـ حدود صلاحيت حرفه‌اي دارندگان مدارك تحصيلي دانشگاهي مرتبط با مهندسي ساختمان و عناوين اين رشته‌ها توسط كميسيوني متشكل از نمايندگان وزير مسكن و شهرسازي، وزير فرهنگ و آموزش عالي و رئيس سازمان تعيين و به تصويب وزير مسكن و شهرسازي ميرسد. مرجع تطبيق عناوين مدارك تحصيلي كمتر از معادل ليسانس و تعيين حدود صلاحيت حرفه‌اي دارندگان آنها وزارت مسكن و شهرسازي است.

ماده 8

هر سازمان استان داراي مجمع عمومي، هيأت مديره، شوراي انتظامي و بازرسان است و محل استقرار دايم دفتر مركزي آن در مركز استان ميباشد. سازمانهاي استان ميتوانند در ساير شهرهاي استان و همچنين در مناطق مختلف شهرهاي بزرگ مركز استان در صورت پيشنهاد شوراي مركزي و تصويب وزير مسكن و شهرسازي، در مركز استانهاي مجاوري كه در آنها سازمان استان تأسيس نشده باشد، دفاتر نمايندگي داير نموده و انجام تمام يا بخشي از وظايف مستمر سازمان در حوزه مربوط را به آن دفاتر محول كنند

ماده 9

مجمع عمومي سازمان استان از اجتماع تمامي اشخاص حقيقي عضو داراي حق رأي سازمان كه منحصر به دارندگان مدرك تحصيلي در رشته‌هاي اصلي مهندسي ساختمان و رشته‌هاي مرتبط است تشكيل ميشود و وظايف و اختيارات آن به شرح زير است:

الف ـ انتخاب اعضاي هيأت مديره.

ب ـ استماع گزارش عملكرد ساليانه هيأت مديره و اعلام نظر نسبت به آن.

ج ـ بررسي و تصويب ترازنامه سالانه “سازمان استان” و بودجه پيشنهادي “هيأت مديره“.

د ـ تعيين و تصويب حق وروديه و حق عضويت سالانه اعضاء و ساير منابع درآمد براي سازمان بر اساس پيشنهاد “هيأت مديره“.

هـ ـ بررسي و اتخاذ تصميم نسبت به ساير اموري كه طبق قوانين و آئيننامه‌هاي مربوط به عهده سازمان استان و در صلاحيت مجمع عمومي ميباشد.

تبصره 1ـ جلسات مجمع عمومي بطور عادي سالي يكبار و بطور فوقالعاده به تعداد دفعاتي كه توسط مجمع عمومي در اجلاس عادي تعيين ميشود، به دعوت هيأت مديره تشكيل ميشود. هيأت مديره ملزم به دعوت از نمايندگان وزير مسكن و شهرسازي جهت شركت در جلسات مجمع عمومي ميباشد و جلسات ياد شده با رعايت ساير شرايط، مشروط به انجام دعوت ياد شده رسميت خواهد يافت.

تبصره 2ـ در صورت تصويب هيأت مديره سازمان استان، نمايندگان اشخاص حقوقي عضو سازمان ميتوانند بعنوان ناظر به جلسات مجمع عمومي دعوت شوند و در آن حضور يابند.

تبصره 3ـ بازرسان در اولين جلسه فوق العاده مجمع عمومي و به پيشنهاد هيأت مديره تعيين ميشوند.

ماده 10

هر يك از سازمانهاي استان داراي هيأت مديره‌اي خواهد بود كه از بين اعضاي داوطلب واجد شرايط در رشته‌هاي اصلي مهندسي ساختمان براي يك دوره سه ساله انتخاب خواهد شد و انتخاب مجدد اعضاي هيأت مديره بلامانع است

ماده 11

شرايط انتخاب شوندگان هيأت‌هاي مديره سازمان هاي نظام مهندسي به شرح زير ميباشد:

-1تابعيت دولت جمهوري اسلامي ايران.

-2نداشتن فساد اخلاقي و مالي و عدم اعتياد به مواد مخدر.

-3داشتن حسن شهرت اجتماعي و شغلي عملي به مهندسي و رعايت اخلاق و شئون مهندسي.

-4نداشتن پيشينه كيفري و عدم وابستگي به گروههاي غيرقانوني.

-5داشتن حسن شهرت در تعهد عملي به احكام دين مبين اسلام و وفاداري به قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران.

تبصره ـ اقليتهاي ديني به رسميت شناخته شده در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران تابع احكام دين اعتقادي خود ميباشند.

-6دارا بودن صلاحيت علمي و حرفه‌اي به ميزان مندرج در آئين‌نامه.

ماده 12

تعداد اعضاي اصلي هيأت مديره سازمان استانها بين 5 تا 25 نفر متناسب با تعداد اعضا به تفكيك رشته هاي اصلي خواهد بود.

تبصره ـ در هر يك از رشته‌هاي اصلي مهندسي ساختمان كه نماينده يا نمايندگاني در هيأت مديره سازمان استانها دارند، يك نفر به عنوان عضو علي البدل هيأت مديره انتخاب خواهد شد. نحوه شركت اعضاء علي البدل در جلسات هيأت مديره در آيين نامه اجرايي اين قانون معين خواهد شد.

شرایط انتخاب رئيس شورای مرکزی نظام مهندسی و اختیارات وی

انتخاب رئيس شورای مرکزی نظام مهندسی چه شرایطی دارد؟

رئيس شورای مرکزی نظام مهندسی كه رئيس سازمان نيز محسوب ميشود با توجه به مفاد و شرایطی که در قانون نظام مهندسی درج شده است انتخاب می شود و در این مقاله ار بی جنس به صلاحیت های وی و محدوه ی اختیارات او می پردازیم.

 ماده 115 قانون نظام مهندسی

شوراي مركزي در اولين جلسه خود كه به دعوت وزير مسكن و شهرسازي و به رياست وي در وزارت مسكن و شهرسازي تشكيل ميشود، از ميان خود
سه نفر را به منظور تعيين رئيس
شوراي مركزي به وزير مسكن و شهرسازي پيشنهاد مينمايد و وزير مسكن و شهرسازي از بين آنها يك نفر را بعنوان
رئيس
شوراي مركزي كه رئيس سازمان نيز محسوب ميشود جهت صدور حكم به رئيس جمهور معرفي خواهد نمود.
دوره تصدي رئيس
شوراي مركزي مدت 3 سال است و انتخاب مجدد او مشروط به تحقق شرايط فوق بلامانع ميباشد.

شرایط انتخاب رئيس شورای مرکزی نظام مهندسی و اختیارات وی
 ماده 116 قانون نظام مهندسی

وظايف و اختيارات رئيس سازمان به شرح زير تعيين ميشود:
الف-
رئيس سازمان بالاترين مقام اجرايي و اداري سازمان بوده و نمايندگي سازمان را در مراجع ملّي و بين المللي بر عهده دارد.
ب- مسئوليت اجراي مصوبات
شوراي مركزي
پ- نظارت بر عملكرد سازمان و تهيه پيشنهادات و توصيه هاي لازم به منظور تحقق اهداف مندرج در قانون و اصلاح خط مشي سازمان و ارائه آن به
شوراي مركزي.

ت- نظارت بر عملكرد نظام مهندسي استانها با هماهنگي شوراي مركزي به منظور حسن جريان امور و حفظ حقوق، منافع، حيثيت، شئونات حرفهاي
اموال
سازمان و ارائه نظرات، پيشنهادات و توصيه هاي لازم به نظام مهندسي استانها و ارائه گزارش آن به شوراي مركزي.
ث- انتخاب و پيشنهاد مدير براي اداره صندوق مشترك
نظام مهندسي استانها به شوراي مركزي جهت تصويب.
ج- كنترل و نظارت بر عملكرد مدير صندوق مشترك.
چ- پيشنهاد برنامه و بودجه سالانه به
شوراي مركزي.
ح- امضاي كليه مكاتبات عادي و جاري
سازمان و احكام مدير صندوق مشترك و كاركنان سازمان و ساير مواردي كه به او تفويض اختيار ميشود.
خ- افتتاح جلسات
هيأت عموميدر مواقعي كه دعوت كنندهشوراي مركزياست.
د- ارائه گزارش هاي لازم به وزير مسكن و شهرسازي درباره مسايلي كه مورد استعلام قرار ميگيرد.
ذ- ابلاغ دستورالعمل ها و مصوبات و بخشنامه هاي وزارت مسكن و شهرسازي به
نظام مهندسي استانها.
ر- انتقال نظرات، پيشنهادات و توصيه هاي وزارت مسكن و شهرسازي به اعضاي
شوراي مركزي و ساير اعضاي نظام مهندسي استانها و نظارت
بر رعايت آنها.
ز- انجام ساير وظايفي كه از طرف
هيأت عمومي يا شوراي مركزي به رئيس سازمان محول ميشود و همچنين وظايفي كه به منظور اداره سازمان
ضروري است.

شورای مركزی نظام مهندسی از چه اعضایی تشکیل می شود و چه شرایطی دارند؟

اعضای شورای مرکزی نظام مهندسی از چه کسانی تشکیل میشود و این اعضا باید چه صلاحیت ها و شرایطی داشته باشند؟

در این مقاله از سری مقاله های بی جنس به موضوع اعضای شورای مركزی نظام مهندسی و صلاحیت های آن ها می پردازیم.عضویت در این شورا طبق مواد و تبصره هایی اتفاق می افتد که شرح آنها را توضیح میدهیم.

 ماده 108 قانون نظام مهندسی

شورای مركزی نظام مهندسی متشكل از 25 عضو اصلي و 7 عضو علي البدل با تركيب رشته هاي اصلي طبق جدول زير ميباشد، كه از بين دو برابر افراد معرفي شده به وسيله هيأت عمومي در هر رشته با قيد اصلي و علي البدل توسط وزير مسكن و شهرسازي انتخاب ميشوند.
اعضاي
شوراي مركزي بايد علاوه بر داشتن عضويت در هيأت مديره خوشنام و داراي سابقه انجام كارهاي طراحي، اجرايي، علمي، تحقيقي يا آموزشي برجسته و ارزشمند و فاقد محكوميت انتظامي از درجه 3 به بالا در 5 سال گذشته باشند.
تبصره

اعضاي هيأت مديره كه به عضويت شورای مركزی نظام مهندسی انتخاب ميشوند، ميتوانند همچنان در عضويت نظام مهندسي استان خود نيز باقي بمانند.

جدول تعداد اعضاي اصلي و علي البدل شوراي مركزي

گـروه رشته تعداد حداقل عضو
در هر رشته
تعداد اعضاي
اصلي هر گروه
تعداد اعضاي
علي البدل
عمران 1 1 عمران 12
نقشه برداري 1 1
ترافيك 1 1
تأسيسات برق 1 1 تأسيسات 6
تأسيسات
مكانيك
1 1
معماري 1 1 معماريوشهرسازي 7
شهرسازي 1 1
تعداد اعضاي اصلي و علي البدل شوراي مركزي 7 25
 ماده 109 قانون نظام مهندسی

مدت عضويت اعضاي شوراي مركزي سه سال است. تجديد انتخاب اعضاي شوراي مركزي در صورت بقاي شرايط لازم، در دوره هاي بعد بلامانع است.

 ماده 110 قانون نظام مهندسی

شوراي مركزي داراي هيأت رئيس هاي متشكل از يك رئيس و دو دبير اجرايي و دو منشي ميباشد كه دبيران و منشي ها با اكثريت آراء از بين اعضاي شوراي
مركزي
انتخاب ميشوند و دوره مسئوليت آنها يك ساله و انتخاب مجدد ايشان بلامانع است. رئيس شوراي مركزي نيز به شرح مندرج در ماده 115اين آئين نامه منصوب ميشود.

 ماده 111 قانون نظام مهندسی

جلسات شوراي مركزي در مواقع لزوم به دعوت رئيس شوراي مركزي و در غياب وي به دعوت يكي از دبيران اجرايي در محل شوراي مركزي تشكيل و
با حضور دو سوم اعضا رسميت خواهد يافت و تصميمات و مصوبات آن با حداقل 13 رأي موافق معتبر است. اعضاي علي البدل بدون داشتن حق رأي
ميتوانند در جلسات
شوراي مركزي شركت كنند. تصميمات شوراي مركزي پس از ثبت در دفتر مخصوص از طريق دبيرخانه شوراي مركزي به اشخاص
و مراجع ذيصلاح ابلاغ ميشود و پيگيري لازم به عمل خواهد آمد.

 

شورای مركزی نظام مهندسی از چه اعضایی تشکیل می شود و چه شرایطی دارند؟
 ماده 112 قانون نظام مهندسی

انجام هزينه هاي اداري و استخدامي و جاري شوراي مركزي و دبيرخانه آن و همچنين پرداخت هزينه سفر اعضاي شوراي مركزي كه از استانها در جلسات
شوراي مركزي شركت ميكنند به موجب نظام نامه مالي و اداري سازمان است كه به پيشنهاد شوراي مركزي به تصويب هيأت عمومي ميرسد.

ماده 113 قانون نظام مهندسی

هزينه هاي سازمان و اركان آن از محل حق عضويت اعضاء صندوق مشترك نظام مهندسي استانها كمك هاي اعطايي دولت، نهادها، اشخاص حقيقي و
حقوقي، دريافت بهاي ارائه خدمات پژوهشي، فني و آموزشي، فروش نشريات و ساير مواد كمك آموزشي و مهندسي تأمين خواهد شد.
نحوه و چگونگي و ميزان دريافت از هر يك از منابع مذكور و همچنين تشكيل صندوق مشترك
نظام مهندسي استانها و تأمين بودجه آن و نحوه هزينه و اداره امور آن به موجب نظام نامه اي كه به پيشنهاد شوراي مركزي به تصويب هيأت عمومي ميرسد خواهد بود. صندوق مشترك مذكور زيرنظر رئيس شورای مركزی نظام مهندسی اداره ميشود.

ماده 114 قانون نظام مهندسی

وظايف و اختيارات شوراي مركزي به شرح زير تعيين ميشود:
الف- برنامه ريزي و فراهم آوردن زمينه اجراي اهداف و خط مشي هاي
قانون با جلب مشاركت نظام مهندسي استانها وهماهنگي وزارت مسكن وشهرسازي.
ب- بررسي مسايل مشترك
نظام مهندسي استانها و سازمان و تعيين خط مشي هاي كوتاه مدت، ميان مدت و درازمدت در چارچوب قانون و مقررات و مصوبات هيأت عمومي و ابلاغ آنها.
پ- ايجاد زمينه هاي مناسب براي انجام وظايف اركان
سازمان از طريق مذاكره و مشاوره با مراجع ملّي و محلي، در امور برنامه ريزي، مديريت، اجرا و
كنترل طرح هاي ساختماني و شهرسازي و با مراجع قضايي در مورد اجراي مواد
قانون كه به امور قضايي و انتظامي مربوط ميباشد.

ت- حل و فصل اختلافات بين اركان داخلي نظام مهندسي استانها يا بين نظام مهندسي استانها با يكديگر يا بين اعضاي نظام مهندسي استانها با
نظام مهندسي استان خود از طريق داوري.
ث- همكاري با وزارت مسكن و شهرسازي در امر نظارت بر عملكرد
نظام مهندسي استانها و اصلاح خط مشي نظام مهندسي استانها از طريق
مذاكره و ابلاغ دستورالعمل ها.
ج- همكاري با مراكز تحقيقاتي و علمي و آموزشي و ارائه مشورت هاي لازم در زمينة تهيه مواد درسي و محتواي آموزش علوم و فنون مهندسي در سطوح
مختلف به وزارتخانه هاي آموزش و پرورش و فرهنگ و آموزش عالي.
چ- همكاري با وزارت مسكن و شهرسازي و ساير دستگاه هاي اجرايي در زمينة تدوين مقررات ملّي ساختمان و ترويج و كنترل اجراي آن و تهية
شناسنامه
فني و ملكي ساختمانها
و برگزاري مسابقات حرفهاي و تخصصي.
ح- همكاري با وزارت كار و امور اجتماعي در زمينة ارتقاي سطح مهارت كارگران ماهر شاغل در
مهندسي ساختمان و تعيين استاندارد مهارت و كنترل آن.
خ- تلاش در جهت جلب مشاركت و تشويق به سرمايه گذاري اشخاص و مؤسسات در طرح هاي مسكن و تأسيسات و مستحدثات عمراني عام المنفعه
و همكاري با دستگاههاي اجرايي در ارتقاي كيفيت اينگونه طرح ها.
د- جمع آوري كمك هاي داخلي و بين المللي جهت كمك به دستگاه هاي مسئول در امر امداد و نجات در زمان وقوع حوادث غيرمترقبه.
ذ- همكاري در برگزاري آزمون هاي تخصصي مهندسان، كاردانان فني و كارگران ماهر و آموزش هاي تكميلي براي به هنگام نگاهداشتن دانش فني و
همچنين شناسايي و تدارك فرصت هاي كارآموزي و معرفي به دانشگاه ها.

ر- حمايت اجتماعي از اعضاي نظام مهندسي استانها و دفاع از حيثيت و حقوق حقة آنها و همچنين دفاع از حقوق متقابل جامعه به عنوان مصرف كنندگان محصولات، توليدات و خدمات مهندسي در مشاغل مهندسي و حرف بخشهاي ساختمان، عمران و شهرسازي.
ز- مشاركت در برگزاري كنفرانس ها و گردهمايي هاي تخصصي و تبادل اطلاعات در داخل كشور و در سطح بين المللي.
ژ- ارائه گزارش عملكرد به
هيأت عمومي و وزير مسكن و شهرسازي.
س- تهيه مباني قيمت گذاري خدمات مهندسي با توجه به پيشنهادات
نظام مهندسي استانها و پيشنهاد آن به وزارت مسكن و شهرسازي جهت تصويب و همچنين بررسي مستمر پيشنهادات نظام مهندسي استانها در اين زمينه و انعكاس نظرات مناسب به وزارت مذكور.
ش- تشكيل كميته نظام پيشنهادات و هيأت مشورتي
سازمان.
ص- تهيه و تصويب نظام نامه داخلي نحوه اداره
هيأت عمومي و پيشنهاد آن به هيأت عمومي جهت تصويب.
ض– تهيه و پيشنهاد نظام نامه نحوه تشكيل صندوق مشترك
نظام مهندسي استانها و چگونگي اداره آن، به هيأت عمومي جهت تصويب.
ط- تصويب برنامه و بودجه سالانه
سازمان به پيشنهاد رئيس سازمان.
ظ- تعيين امضاهاي مجاز براي امضاي اوراق و اسناد مالي و تعهدآور و قراردادها.
ع- انتشار نشريه
سازمان و ساير نشريات تخصصي.
غ- ارائه نظرات مشورتي به دولت و دستگاههاي اجرايي در زمينة برنامه هاي توسعه و طرحهاي بزرگ ساختماني، عمراني و شهرسازي حسب درخواست
دستگاههاي مربوط.

ف- انجام هر نوع وظيفه ديگري كه به موجب قانون و آئين نامه اجرايي و ساير مقررات و يا عرفاً ضروري باشد.

قوانین پروانه اشتغال به كار دارندگان مدرک كارداني و تجربي در نظام مهندسی

دارندگان مدرک كارداني و تجربي برای کسب پروانه اشتغال به کار در نظام مهندسی چه مراحلی باید طی کنند؟

براي دارندگان مدرك تحصيلي كارداني فني، ديپلم فني و همچنين معماران تجربي در صورت قبول در آزمون علمي و عملي مربوط، در يكي از رشته هاي
موضوع قانون حسب مورد، پروانه اشتغال به كار دارندگان مدرک كارداني و تجربي در سه درجة پايه ،3 پايه 2 و پايه 1 به شرح زير صادر ميشود:

 ماده 26

الف – براي دارندگان مدرك كارداني فني مورد تأييد وزارت فرهنگ و آموزش عالي در يكي از رشته هاي موضوع قانون با :
_ داشتن 5 سال سابقه كار و تجربه مفيد پس از دريافت مدرك كارداني در رشته مربوط، پروانه اشتغال به كار كارداني پايه 3 .

_ جهت ارتقاء از پايه 3 به پايه 2 داشتن 4 سال و از پايه 2 به پايه 1 داشتن 6 سال سابقه كار در پايه قبلي و موفقيت در آزمون مربوط ضروري است.

ب – براي دارندگان مدرك كارداني فني ساير وزارت خانه ها و مؤسسات دولتي در يكي از رشته هاي موضوع قانون با :
_ داشتن 6سال سابقه كار و تجربه مفيد پس از دريافت مدرك كارداني در رشته مربوط، پروانه اشتغال به كار كارداني پايه 3.
_ جهت ارتقاء از پايه 3 به پايه 2 داشتن 4 سال و از پايه 2 به پايه 1 داشتن 6 سال سابقه كار در پايه قبلي و موفقيت در آزمون مربوط ضروري است.

پ – براي دارندگان مدرك ديپلم فني در يكي از رشته هاي موضوع قانون با:
_ داشتن 7سال سابقه كار و تجربه مفيد پس از دريافت ديپلم در رشته مربوط، پروانه اشتغال به كار تجربي پايه 3.
_ جهت ارتقاء از پايه 3 به پايه 2 داشتن 5 سال و از پايه 2 به پايه 1 داشتن 6 سال سابقه كار در پايه قبلي و موفقيت در آزمون مربوط ضروري است.
ت – براي دارندگان ساير مدارك تحصيلي و معماران تجربي در يكي از رشته هاي موضوع قانون با:
_ داشتن 8 سال سابقه كار و تجربه مفيد بر اساس مدارك تحصيلي و تجربي در رشته مربوط، پروانه اشتغال به كار تجربي پايه 3.
_ جهت ارتقاء از پايه 3 به پايه 2 داشتن 5 سال و از پايه 2 به پايه 1 داشتن 6 سال سابقه كار در پايه قبلي و موفقيت در آزمون مربوط ضروري است.

تبصره های پروانه اشتغال به كاردارندگان مدرک كارداني و تجربي
تبصره

سابقه و تجربه مفيد حسب گواهي ها و مدارك مندرج در ماده 6 اين آئين نامه و ساير مستندات مورد قبول وزارت مسكن و شهرسازي احراز ميشود.

قوانین پروانه اشتغال به كار نظام مهندسی برای دارندگان مدرک كارداني و تجربي

 ماده 27

متقاضيان موضوع اين فصل از آئين نامه بايد تقاضاي كتبي خود را همراه با مدارك زير در تهران به وزارت مسكن و شهرسازي و در استانها به سازمان
مسكن و شهرسازي استان تسليم نمايند:

الف – تصوير مصدق مدرك تحصيلي كه به تأييد مراجع ذي صلاح رسيده است و در مورد كاردان ها با تعيين و تصريح رشته و گرايش آن.
ب – گواهي سابقه و تجربه مفيد به شرح مذكور در ماده 6 اين آئين نامه.
پ – ارائه مدرك قبولي در آزمون علمي و عملي.
ت – فتوكپي كارت كد اقتصادي متقاضي.
ث – فيش بانكي مربوط به پرداخت عوارض صدور پروانه اشتغال.
ج – مدارك عضويت در تشكل حرفهاي مربوط، در صورت تأسيس تشكيلات مذكور.
چ – ارائه مدرك هويت به ترتيبي كه در فرم تقاضا قيد شده است.
ح – ساير مداركي كه ارائه آنها به موجب قوانين و مقررات مصوب ضروري است.

ماده 28

نحوه برگزاري آزمون و سؤالات علمي و تجربي و عنداللزوم مصاحبه حضوري در سراسر كشور يكسان و متحدالشكل ميباشد.
سؤالات به صورت كتبي به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي تهيه و در اختيار سازمانهاي مسكن و شهرسازي استان قرار ميگيرد، تا با نظارت مستقيم
و همكاري نظام مهندسي استان آزمون برگزار شود. تصحيح اوراق و اعلام اسامي پذيرفته شدگان و عنداللزوم انجام مصاحبه حضوري در تهران با وزارت
مسكن و شهرسازي و در استانها با سازمان مسكن و شهرسازي استان است.
پس از تأسيس تشكيلات حرفهاي، در برگزاري آزمونها از همكاري تشكيلات مذكور استفاده خواهد شد.

 ماده 29

به منظور تعيين حدود صلاحيت حرفهاي و ظرفيت اشتغال كاردانها و معماران تجربي فعاليت هاي فني مهندسي در بخش اجراي ساختمان بر اساس پيچيدگي عوامل و حجم كار و موقعيت جغرافيايي به سه گروه الف، ب و ج تقسيم ميشود.
سپس با توجه به پايه پروانه اشتغال و مدرك تحصيلي و سوابق كار حرفهاي و توانايي متقاضي و ساير عوامل مؤثر، حدود صلاحيت و ظرفيت اشتغال دارنده
پروانه اشتغال طبق دستورالعملي كه به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي تهيه و ابلاغ ميشود تعيين و در پروانه اشتغال درج ميشود.

ماده 30

مدت اعتبار پروانه اشتغال به كار كارداني يا كار تجربي 3 سال است و در انقضاي مدت پروانه اشتغال به كار دارندگان مدرک كارداني و تجربي، در صورت وجود شرايط لازم قابل تمديد است.

ماده 31

كليه امور مربوط به پروانه اشتغال اعم از فقدان اعتبار، يا معلق شدن اعتبار و ساير موارد از جمله تفويض اختيار در مورد صدور و غير اينها تابع مقررات
مصوب مربوط به دارندگان پروانه اشتغال به كار مهندسي است.

ماده 32

مرجع و نحوه رسيدگي به تخلفات حرفهاي و انضباطي دارندگان پروانه اشتغال به كار كارداني و تجربي نيز، مانند دارندگان پروانه اشتغال به كار مهندسي است لكن پس از تأسيس تشكيلات حرفهاي مربوط، شوراي انتظامي استان و مرجع تجديدنظر با همكاري و هماهنگي تشكيلات مذكور اقدام خواهند كرد و موارد خاصي كه در مورد اين گروه بايد مورد توجه مراجع رسيدگي كننده قرار گيرد و يا بايد از آن استثناء شود با توجه به پيشنهادات تشكيلات حرفهاي مربوط
طي دستورالعملي به وسيله وزارت مسكن و شهرسازي به شوراي انتظامي استان و مرجع تجديدنظر ابلاغ خواهد شد

كارگران ماهر برای کسب پروانه مهارت فني از نظام مهندسی چه مراحلی دارند؟

کسب پروانه مهارت فني از نظام مهندسی برای کارگران ماهر

هيأت وزيران در جلسه مورخ 1376/4/8 بنا به پيشنهاد شماره 100/16704 مورخ 1375/10/15 وزارت مسكن و شهرسازي و به استناد ماده (4) قانون
نظام مهندسي و كنترل ساختمان – مصوب 1374- آيين نامه صدور و کسب پروانه مهارت فني براي كارگران ماهر را به شرح زير تصويب نمود:

ماده 1

اشتغال به كار كارگران به آن دسته از امور فني در بخشهاي ساختمان و شهرسازي در هر محل- حسب مورد – از تاريخي كه وزارت مسكن و
شهرسازي با كسب نظر وزارت كشور، تعيين و اعلام كند، مستلزم داشتن صلاحيت فني است كه از طريق صدور پروانه مهارت فني توسط سازمان
آموزش فني و حرفهاي كشور كه از اين پس به اختصار “سازمان” ناميده ميشود، احراز شود.

كارگران ماهر برای کسب پروانه مهارت فني از نظام مهندسی چه مراحلی دارند؟
ماده 2

پروانه مهارت فني به درجات زير تقسيم ميشود كه با رعايت ساير شرايط مندرج در اين آيين نامه به متقاضي داده ميشود .

الف : پروانه مهارت فني درجه سه :
به افرادي كه پس از طي دوره آموزشي يا پس از كسب تجربه، مهارت لازم در حد استاندارد درجه (3) “سازمان” را فراگرفته و در آزمون مربوط موفقيت
كسب نمايند.

ب : پروانه مهارت فني درجه دو :
به افرادي كه پس از اخذ پروانه مهارت فني درجه (3) حداقل به مدت يك سال در پروژه هاي ساختماني تحت نظارت دارندگان پروانه اشتغال به كار
مهندسي يا كارداني سابقه كار داشته باشند، پس از طي يك دوره آموزشي بر اساس استاندارد مهارت درجه (2) سازمان و قبولي در آزمون مربوط.

ج : پروانه مهارت فني درجه يك :
به افرادي كه پس از اخذ پروانه مهارت درجه (2) حداقل به مدت دو سال در پروژه هاي ساختماني، تحت نظارت دارندگان پروانه اشتغال به كار مهندسي،
سابقه كار داشته باشند، پس از طي يك دوره آموزشي بر اساس استاندارد درجه (1) سازمان و قبولي در آزمون مربوط.

تبصره

به افرادي كه مهارت خود را از طريق تجربه كسب كرده اند، در صورت موفقيت در آزمون بر اساس استاندارد مربوط و با رعايت ساير شرايط، پروانه مهارت فني در همان درجه داده ميشود.

ماده 3

در پروانه مهارت فني، صلاحيت فرد براي آن قسمت از امور فني در بخش ساختمان و شهرسازي كه دارنده آن ميتواند به تنهايي يا تحت نظارت
كارگران ماهرتر انجام دهد قيد ميشود.

ماده 4

متقاضيان واجد شرايط دريافت پروانه مهارت فني بايد تقاضاي خود را به انضمام برگ معافيت يا دفترچه پايان خدمت (براي مشمولين) به سازمان
ارائه دهند.

تبصره 

سابقه تجربي با توجه به سنوات پرداخت حق بيمه و گواهي صادر شده توسط وزارت خانه ها، مؤسسات و شركتهاي دولتي يا وابسته به دولت، شهرداري ها و نهادهاي عمومي غيردولتي يا دارندگان پروانه اشتغال به كار مهندسي يا كارداني احراز ميشود.

ماده 5

مدت اعتبار پروانه مهارت فني از تاريخ صدور سه سال است كه در صورت استمرار اشتغال دارنده آن در امور ساختماني هر (3) سال يك بار
تمديد خواهد شد.

كارگران ماهر برای کسب پروانه مهارت فني از نظام مهندسی چه مراحلی دارند؟

تبصره

استمرار اشتغال دارندگان پروانه مهارت فني نيز از طريق گواهي سازمانها يا اشخاص فوق الذكر، مشروط به تحت پوشش بودن بيمه تأمين
اجتماعي احراز ميشود.

ماده 6

كليه اشخاص حقيقي و حقوقي غيرايراني جهت انجام خدمات موضوع اين آيين نامه بايد پروانه مهارت فني موقت كسب نمايند.

ماده 7

افرادي كه در رشته هاي مربوط به امور فني در بخشهاي ساختمان و شهرسازي داراي گواهينامه كارگر ماهر درجه يك يا طرح (18ماهه)  از سازمان
باشند، ميتوانند با رعايت و احراز ساير شرايط، از جمله داشتن سابقه كار تجربي به مدت لازم و قبولي در آزمون مربوط از وزارت مسكن و شهرسازي
تقاضاي دريافت “پروانه اشتغال به كار تجربي” نمايند.

ماده 8

وزارت خانه هاي مسكن و شهرسازي و كار و امور اجتماعي موظفند ظرف ده سال اجراي مفاد اين آيين نامه را به كل كشور تسري دهند.

 

در شوراي انتظامي نظام مهندسي چه می گذرد؟

آیا با بخش شورای انتظامی نظام مهندسی آشنایی دارید و از فعالیت های مربوط به این قسمت در جریان هستید؟

با توجه به فعالیت هایی که در زمینه مهندسی ساختمان در حال انجام است ، بسیاری از افراد از قسمت شوراي انتظامي نظام مهندسي اطلاعات کافی ندارند و از مواد و تبصره های موجود در آن بهره ای نمی برند.برای آگاهی از این موضوعات با بی جنس همراه باشید.

درشوراي انتظامي نظام مهندسي چه می گذرد؟

 ماده 95 قانون نظام مهندسی :
شوراي انتظامي نظام مهندسي مرجع تجديدنظر آراء صادر شده از شوراي انتظامي استانهاست و داراي پنج عضو ميباشد و اعضاي آن براي مدت سه
سال به شرح زير منصوب مي شوند و انتخاب مجدد آنها بلامانع است.
الف- يك عضو حقوقدان به معرفي رياست قوه قضائيه.
ب- دو عضو به معرفي وزير مسكن و شهرسازي.
ج- دو عضو به معرفي
شوراي مركزي

جلسات شوراي انتظامي نظام مهندسي با حضور حداقل دوسوم اعضا رسميت يافته و آراي صادر شده با 3رأي موافق معتبر خواهد بود.

 ماده 96 قانون نظام مهندسی :

شوراي انتظامي نظام مهندسي در اولين جلسه از بين خود يك رئيس، يك نائب رئيس و يك دبير براي مدت يكسال انتخاب مينمايد و انتخاب مجدد آنها بلامانع است.

 ماده 97قانون نظام مهندسی :

تقاضاي تجديدنظر در دبيرخانه نظام مهندسي استان ثبت و دبيرخانه مذكور تقاضا را به انضمام پرونده مربوط، حاوي تمامي اوراق و مدارك و مستندات،
رأي صادر شده و پروانه عضويت مشتكي عنه، مهر و موم كرده و از طريق پست سفارشي به دبيرخانه
شوراي انتظامي نظام مهندسي ارسال ميدارد. در
صورتي كه تجديدنظر خواه درخواست خود را مستقيماً به دبيرخانه
شوراي انتظامي نظام مهندسي تسليم يا ارسال دارد، دبيرخانه مذكور كليه سوابق و
مدارك لازم را از دبيرخانه
شوراي انتظامي استان دريافت ميدارد.

 ماده 98قانون نظام مهندسی :

در صورتي كه درخواست تجديدنظر در مهلت مقرر تسليم و به ثبت رسيده باشد شوراي انتظامي نظام مهندسي با رعايت نوبت به موضوع رسيدگي كرده و
كليه اختيارات لازم از قبيل دعوت طرفين و يا هر شخص ديگري كه در ارتباط با موضوع است و كسب نظر كارشناسان و متخصصين و كميسيونهاي تخصصي
و غيره را دارد. مرجع تجديدنظر پس از ختم رسيدگي نسبت به صدور رأي مبني بر تأييد يا تعديل يا تغيير رأي تجديدنظر خواسته شده اقدام مينمايد.

 ماده 99قانون نظام مهندسی :

دبيرخانه شوراي انتظامي نظام مهندسي پس از ثبت آراي قطعي شده در دفتر مخصوص و حفظ سوابق، آراء مذكور را ظرف يك هفته حضوري يا به وسيله
پست سفارشي به طرفين شكايت ابلاغ و نسخهاي از آنها را جهت اجرا به
نظام مهندسي استان ارسال ميدارد. نظام مهندسي استان ضمن اينكه يك نسخه از رأي مذكور را در پرونده عضويت ضبط و يك نسخه ديگر را جهت ثبت در سوابق امر به سازمان مسكن و شهرسازي استان ارسال ميكند، مفاد رأي را به مورد اجرا ميگذارد .

ماده100قانون نظام مهندسی : 

در كليه مواردي كه آراي قطعي شده داير بر محروميت موقت استفاده از پروانه اشتغال باشد نظام مهندسي استان مربوط موظف است پروانه اشتغال عضو
محكوم را اخذ و به سازمان مسكن و شهرسازي استان ارسال نمايد و تصوير
پروانه اشتغال ضبط شده را به دبيرخانه این شورا ارسال دارد. پروانه اشتغال تا پايان مدت محروميت در سازمان مسكن و شهرسازي استان نگاهداري ميشود.
تبصره

در صورتي كه عضو متخلف، ظرف سه ماه از تاريخ مندرج در رأي قطعي مبني بر محروميت موقت استفاده از پروانه اشتغال از تحويل پروانه اشتغال خود به نظام مهندسي استان يا مرجع صدور پروانه اشتغال امتناع ورزد، مرجع صادر كننده پروانه اشتغال محكوميت وي را در پرونده او درج و پروانه اشتغال بعدي وي را با تأخيري معادل دو برابر مدت محروميت مذكور تمديد و تجديد خواهد كرد و مراتب را به كليه شهرداريها و مراجع ذيربط نيز ابلاغ خواهد نمود. مفاد اين تبصره بايد به صورت فرم در كليه آراي صادر شده درجه شود .

ماده101قانون نظام مهندسی : 

مرجع رسيدگي به شكايات از اعضاي هيأت مديره و شوراي انتظامي استان اعم از اينكه به اعتبار وظايف آنها در هيأت مديره يا شوراي انتظامي استان و
يا به اعتبار عضويت آنها در
نظام مهندسي استان باشد، شوراي انتظامي نظام مهندسي خواهد بود. و اجراي مفاد رأي صرف نظر ازنوع و موضوع آن با
دبيرخانه شوراي انتظامي نظام مهندسي ميباشد .

برای بدست آوردن اطلاعات بهتر ومطالعه ی بیشتر روی لینک زیر کلیک کرده و کتاب قانون نظام مهندسی را دانلود کنید.مطالب فوق برگرفته از فصل 6 این کتاب بود.

دانلود کتاب

مراحل پروانه اشتغال بکار مهندسی

هرآنچه درمورد قوانین کسب پروانه اشتغال بكار مهندسي باید بدانید_فصل دوم آئین نامه اجرایی قانون نظام مهندسی

شرح مراحل و شرایط پروانه اشتغال بكار مهندسي

در این مقاله بر اساس سیاست های آئین نامه ی اجرایی صنف مهندسی، به  قوانین پروانه اشتغال بكار مهندسي می پردازیم و تمام موادی که در قانون نظام مهندسی به این موضوع اختصاص یافته را شرح می دهیم.اگر از مراحل کسب پروانه مهندسی آگاهی ندارید با بی جنس  همراه باشید.

 پروانه اشتغال به كار مهندسي

ماده 4 آئین نامه ی اجرایی : دارندگان مدرك تحصيلي كارشناس و بالاتر، در هر يك از رشته هاي اصلي يا رشته هاي مرتبط ميتوانند از طريق تقاضاي صدور پروانه اشتغال به كار مهندسي با توجه به مدارك تحصيلي و سوابق كار و تجربه در يك يا چند زمينه خدمات مهندسي از قبيل طراحي، محاسبه، نظارت، اجرا، بهره برداري،نگهداري، كنترل و بازرسي امور آزمايشگاهي، مديريت ساخت و توليد، نصب، آموزش و تحقيق درخواست تشخيص صلاحيت نمايند.
ماده 5 آئین نامه ی اجرایی : براي صدور پروانه اشتغال علاوه بر دارا بودن مدرك تحصيلي، گواهي اشتغال به كارآموزي و گواهي قبولي در آزمونهاي مربوط و سابقه كار حرفهاي در رشته هاي تخصصي و فني مربوط، بعد از تاريخ اخذ مدرك به شرح زير ضروري است:
الف- دارندگان مدرك علمي دكتري با حداقل 1سال كارآموزي يا سابقه كار.
ب- دارندگان مدرك كارشناسي ارشد با حداقل 2سال كارآموزي يا سابقه كار.
پ- دارندگان مدرك كارشناسي با حداقل 3سال كارآموزي يا سابقه كار.
ماده 6 آئین نامه ی اجرایی : گواهي اشتغال به كار و تجربه عملي و سابقه كار متقاضي در صورتي معتبر شناخته خواهد شد كه توسط واحدهاي فني وزارتخانه ها، سازمانهاي دولتي يا وابسته به دولت، شهرداري ها، شخصيت هاي حقوقي شاغل در رشته هاي موضوع قانون شركتهاي ساختماني يامهندسان مشاور كه داراي پروانه اشتغال به كار مهندسي شخص حقوقي ميباشند و يا توسط دو نفر از مهندسان با بيش از ده سال سابقه كار و داراي پروانه اشتغال به كار مهندسي و يا توسط نظام مهندسي استان تأييد و صادر شده باشد. در گواهي اشتغال مذكور موارد زير بايد درج شود :

الف- نام، محل و مشخصات پروژهاي كه متقاضي در آن اشتغال داشته است.
ب- مدت اشتغال متقاضي با ذكر تاريخ شروع و خاتمه كار.
پ- نام و مشخصات تحصيلي متقاضي.
ت- نام، مشخصات، سمت و شماره
پروانه اشتغال شخص حقيقي يا حقوقي صادركننده گواهي.

ماده 7 آئین نامه ی اجرایی :  متقاضي پروانه اشتغال بايد تقاضاي كتبي خود را طبق فرم مخصوصي كه توسط وزارت مسكن و شهرسازي تهيه شده و حاوي نكات ضروري كه متقاضي بايد تعهد و رعايت نمايد نيز مي باشد، تكميل نموده، همراه با مدارك زير تسليم نمايد.
الف- فتوكپي مصدق مدرك تحصيلي كه ارزش دانشگاهي و رشته و درجه علمي آن صريحاً توسط وزارت فرهنگ و آموزش عالي مورد تصويب و تأييد قرار گرفته باشد، به كيفيتي كه اطمينان به صحت آن براي مرجع صادركننده پروانه اشتغال محرز شود.
ب- گواهي اشتغال به كار به ترتيبي كه در ماده 6 اين آئيننامه مقرر شده است.
پ- گواهي قبولي در آزمون.

ت- فتوكپي كارت كد اقتصادي متقاضي.

ث- فيش بانكي مربوط به پرداخت عوارض صدور پروانه اشتغال.
ج- مدارك عضويت
نظام مهندسي استان مربوط.
چ- مدارك هويت به ترتيبي كه در فرم تقاضاي
پروانه اشتغال تعيين و مقرر شده است.
ح- ساير مداركي كه ارائه آنها به موجب مقررات اين آئيننامه و يا قوانين حاكم بر صدور اين گونه مدارك الزامي باشد.

ماده 8 آئین نامه ی اجرایی : وزارت مسكن و شهرسازي پس از بررسي تقاضاي پروانه اشتغال و مدارك ضميمه آن در صورت كامل بودن، حداكثر ظرف يك ماه از تاريخ وصول، پروانه اشتغال مورد درخواست را صادر خواهد نمود و در صورت كافي نبودن مدارك، مراتب را ظرف 15روز با ذكر نواقص به طور كتبي به متقاضي اعلام خواهد نمود.
تبصره- وزارت مسكن و شهرسازي در استانهايي كه شرايط را مقتضي تشخيص دهد، وصول تقاضاي پروانه اشتغال و مدارك مربوط را به عهده نظام مهندسي استان محول خواهد كرد. نظام مهندسي استان در اين حالت پس از بررسي و تأييد و تنظيم پرونده، آن را براي صدور پروانه اشتغال به وزارت مسكن و شهرسازي ارسال خواهد كرد.

ماده 9 آئین نامه ی اجرایی : اشخاص حقيقي داراي پروانه اشتغال به كار مهندسي در رشته و تخصصي كه تشخيص صلاحيت شده اند به طور فردي يا به طور مشترك با مسئوليت مشترك ميتوانند اقدام به تأسيس دفتر مهندسي بنمايند. دفاتر مهندسي قائم به شخص يا اشخاص حقيقي داراي پروانه اشتغال ميباشد و امتياز آن قابل واگذاري نيست. اشخاص مذكور موظف به نگهداري دفاتر قانوني بر اساس ماده 96 قانون ماليات هاي مستقيم ميباشند.
دفاتر مهندسي مذكور ميتوانند با توجه به حدود صلاحيت افراد دارنده پروانه اشتغال كه عضو دفتر ميباشند از وزارت مسكن و شهرسازي درخواست صلاحيت بنمايند. 

ماده 10 آئین نامه ی اجرایی :  اشخاص حقوقي با دارا بودن شرايط و ارائه مدارك به شرح زير، ميتوانند در يك يا چند رشته مشروط بر اينكه حداقل دو نفر از مديران آن داراي پروانه اشتغال به كار مهندسي يا كارداني باشند تقاضاي صدور پروانه اشتغال شخص حقوقي بنمايند.
الف- فتوكپي پروانه اشتغال به كار مهندسي يا كارداني اشخاص حقيقي فوق الذكر.
ب- يك نسخه فتوكپي اساسنامه و روزنامه رسمي حاوي آگهي تأسيس و آخرين تغييرات و يك نسخه از صورتجلسه مجمع عمومي و مدارك مربوط به ثبت آن در مورد انتخاب مدير يا مديران و كساني كه داراي حق امضا ميباشند.
پ- مدارك مربوط به احراز صلاحيت از سازمان برنامه و بودجه و ساير مراجع ذيربط در صورت وجود.
ت- فتوكپي كارت كد اقتصادي متقاضي.
ث- فيش بانكي مربوط به پرداخت عوارض صدور پروانه اشتغال.
ج- ارائه مدارك عضويت در نظام مهندسي استان.

چ- هر نوع مدارك ديگري كه در فرم تقاضاي پروانه اشتغال اشخاص حقوقي تعيين و مقرر شده باشد.

تبصره : 

تغييرات اساسنامه يا تركيب مديران بايد ظرف حداكثر يك ماه به مرجع صادركننده پروانه اشتغال بكار مهندسي اطلاع داده شود و در صورتي كه تغييرات مذكور به
موقع اطلاع داده نشود و يا مديراني كه داراي پروانه اشتغال شخص حقيقي ميباشند از مديريت شخص حقوقي خارج شوند، وزارت مسكن و شهرسازي
ميتواند حسب مورد پروانه اشتغال مديران يا شخصيت حقوقي يا هر دو را لغو كند. 

این قوانین برگرفته از فصل دوم آئین نامه اجرایی کتاب قوانین نظام مهندسی می باشد. برای دانلود کتاب روی لینک زیر کلیک کنید.

لینک دانلود کتاب

مقررات فني و كنترل ساختمان-فصل چهارم

قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان

قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان در قالب لایحه شمارهٔ ۶۲۷۴۳، در تاریخ ۲۰ تیر ۱۳۷۴ خورشیدی، از طرف دولت، به مجلس شورای اسلامی فرستاده شد که در همان تاریخ، یک فوریت آن، به تصویب رسید.

قانون اول-ماده 30

شهرداريها و مراجع صدور پروانه ساختمان، پروانه شهرك سازي و شهرسازي و ساير مجوزهاي شروع عمليات ساختمان و كنترل و نظارت بر اين گونه طرحها در مناطق و شهرهاي مشمول ماده (4) اين قانون براي صدور پروانه و ساير مجوزها تنها نقشه هايي را خواهند پذيرفت كه توسط اشخاص حقيقي و حقوقي دارنده پروانه اشتغال به كار و در حدود صلاحيت مربوط امضاء شده باشد و براي انجام فعاليتهاي كنترل و نظارت از خدمات اين اشخاص در حدود صلاحيت مربوط استفاده نمايند.

قانون دوم-ماده 31

در مواردي كه نقشه هاي تسليمي به شهرداريها و ساير مراجع صدور پروانه ساختماني و تفكيك اراضي توسط اشخاص حقوقي امضاء و يا تعهد نظارت ميشود مسئوليت صحت طراحي و محاسبه و نظارت به عهده مديرعامل يا رئيس مؤسسه تهيه كننده نقشه است و امضاي وي رافع مسئوليت طراح، محاسب و ناظر نخواهد بود، مگر اينكه نقشه ها توسط اشخاص حقيقي ديگر در رشته مربوطه امضا و يا تعهد نظارت شده باشد.

قانون سوم-ماده 32

اخذ پروانه كسب و پيشه در محلها و امور موضوع ماده (4 ) اين قانون موكول به داشتن مدارك صلاحيت حرفهاي خواهد بود. در محلهاي ياد شده اقدام به امور زير تخلف از قانون محسوب ميشود.
الف- مداخله اشخاص حقيقي و حقوقي فاقد مدرك صلاحيت در امور فني كه اشتغال به آن مستلزم داشتن مدرك صلاحيت است.
ب – اشتغال بهامور فني خارج از حدود صلاحيت مندرج در مدرك صلاحيت.
ج – تأسيس هرگونه مؤسسه، دفتر يا محل كسب و پيشه براي انجام خدمات فني بدون داشتن مدرك صلاحيت مربوط.
د – ارائه خدمات مهندسي طراحي، اجرا و نظارت توسط اشخاص حقيقي و حقوقي كه مسئوليت بررسي يا تأييد نقشه و يا امور مربوط به كنترل ساختمان آن پروژه را نيز برعهده دارند.

قانون چهارم-ماده 33

اصول و قواعد فني كه رعايت آنها در طراحي، محاسبه، اجرا،بهره برداري و نگهداري ساختمانها به منظور اطمينان از ايمني، بهداشت، بهره دهي مناسب، آسايش وصرفه اقتصادي ضروري است، بوسيله وزارت مسكن و شهرسازي تدوين خواهد شد.

حوزه شمول اين اصول و قواعد و ترتيب كنترل اجراي آنها و حدود اختيارات و وظايف سازمانهاي عهده داركنترل و ترويج اين اصول و قواعد در هر مبحث به موجب آئين نامه اي خواهد بود كه به وسيله وزارتخانه هاي مسكن و شهرسازي و كشور تهيه و به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.
مجموعه اصول و قواعد فني و آئين نامه كنترل و اجراي آنها مقررات ملّي ساختمان را تشكيل ميدهند.

سازمان هاي استان ميتوانند متناسب با شرايط ويژه هر استان پيشنهاد تغييرات خاصي را در مقررات ملّي ساختمان قابل اجرا در آن استان بدهند. اين
پيشنهادات پس از تأييد شوراي فني استان ذيربط با تصويب وزارت مسكن و شهرسازي قابل اجرا خواهد بود.
تبصره – مقررات ملّي ساختمان متناسب با تغيير شرايط، هر سه سال يكبار مورد بازنگري قرار ميگيرد و عنداللزوم با رعايت ترتيبات مندرج در اين ماده
قابل تجديدنظر است.

قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان
قانون پنجم-ماده 34

شهرداريها و ساير مراجع صدور پروانه و كنترل و نظارت بر اجراي ساختمان و امور شهرسازي، مجريان ساختمان ها و تأسيسات دولتي و عمومي، صاحبان حرفه هاي مهندسي ساختمان و شهرسازي و مالكان و كارفرمايان در شهرها، شهرك ها و شهرستانها و ساير نقاط واقع در حوزه شمول مقررات ملّي ساختمان و ضوابط و مقررات شهرسازي مكلفند مقررات ملّي ساختمان را رعايت نمايند. عدم رعايت مقررات ياد شده و ضوابط و مقررات
شهرسازي تخلف از اين قانون محسوب ميشود.
تبصره 1 -وزارتخانه هاي مسكن و شهرسازي، كشور و صنايع مكلفند با توجه به امكانات و موقعيت هر محل، آن دسته از مصالح و اجزاء ساختماني كه بايد
به تأييد مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران برسد را طي فهرست هايي احصا و آگهي نمايند. از تاريخ اعلام، كليه توليدكنندگان و واردكنندگان و
توزيع كنندگان مصالح و اجزاي ساختماني موظف به توليد و توزيع و استفاده از مصالح استاندارد شده خواهند بود.
تبصره 2 -از تاريخ تصويب اين قانون وزير مسكن و شهرسازي به عضويت شورايعالي استاندارد منصوب ميگردد.

قانون ششم- ماده 35

مسئوليت نظارت عاليه بر اجراي ضوابط و مقررات شهرسازي و مقررات ملّي ساختمان در طراحي و اجراي تمامي ساختمانها و طرحهاي شهرسازي و عمراني شهري كه اجراي ضوابط و مقررات مزبور در مورد آنها الزامي است، بر عهده وزارت مسكن و شهرسازي خواهد بود.
به منظور اعمال اين نظارت مراجع و اشخاص ياد شده در ماد 34 موظفند در صورت درخواست حسب مورد اطلاعات و نقشه هاي فني لازم را در
اختيار وزارت مسكن و شهرسازي قرار دهند و در صورتي كه وزارت ياد شده به تخلفي برخورد نمايد با ذكر دلايل و مستندات دستور اصلاح يا جلوگيري
از ادامه كار را به مهندس مسئول نظارت و مرجع صدور پروانه ساختماني ذيربط ابلاغ نمايد و تا رفع تخلف، موضوع قابل پيگيري است. در اجراي اين
وظيفه كليه مراجع ذيربط موظف به همكاري ميباشند.
تبصره- اين ماده شامل طرحهاي وزارتخانه ها و ساير دستگاههاي دولتي كه داراي مقررات خاص ميباشند، نميشود.

برگرفته از فصل 4 کتاب قانون نظام مهندسی

لینک دانلود کتاب