مهندسی تخریب چگونه انجام می‌پذیرد؟
مهندسی تخریب به اطلاعاتی گفته میشود که با به کارگیری آن‌ها تخریب یک سازه به صورت ایمن صورت می‌گیرد. این اطلاعات شامل تبصره‌هایی است که برای نظارت روی تخریب سازه‌ها لازم است. حفظ ایمنی در طی تخریب سازه‌ها یکی از مهم‌ترین مسائلی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
به همین دلیل شناخت اطلاعات لازم برای خراب کردن سازه‌ها به صورت اصولی و ایمن بسیار لازم و ضروری است. تخریب اصولی به عنوان دانش مهمی در دانشگاه‌های دنیا و البته ایران آموزش داده میشود. این دانش در زمره‌ی دانش‌های مهندسی بوده و از جهات مختلفی مهم می‌باشد.
شاید در نگاه اول مهندسی تخریب اصولی سازه‌ها فقط منفجر کردن سازه‌های مورد نظر باشد. اما باید گفت که این رشته تحصیلی گستره بسیار وسیعی داشته خراب کردن سازه‌ها با امکانات و روش‌های مختلفی انجام میشود.
در مهندسی تخریب تنها خراب کردن سازه‌ها و نابود کردن آن‌ها مورد بررسی قرار نمی‌گیرد. بلکه حجم سازه و تعداد طبقات ساختمان باید به طور کامل بررسی شود. محاسبه حجم سازه بسیار حائز اهمیت بوده و کاری مهندسی و سخت است.
در این رشته تحصیلی تخریب اصولی سازه‌های چند طبقه و بسیار بزرگ که انجام دادنش دانش و وسایل خاصی را نیاز دارد مورد بررسی قرار می‌گیرد. وگرنه خراب کردن سازه‌های یک طبقه یا حتی پنج طبقه کار سخت و دشواری نیست.
با وجود این که حتی سازه‌های یک طبقه هم اگر با رعایت اصول و قوانین تخریب نشوند، خطرناک هستند. البته اهمیت شناخت نحوه تخریب اصولی در جایی که سازه شما با سایر ساختمان‌های بنایی احاطه شده باشد نیز مشخص میشود.
در این موارد انتخاب مواد برای تخریب و میزان استفاده از آن اهمیت بالایی دارد. این موضوع حساس و حیاتی یکی از مواردی است که مهندس تخریب درباره آن اطلاعات کافی را دارد. به همین دلیل جامعه نیاز به مهندس‌های تخریب داشته و افرادی برای این زمینه باید آموزش داده شوند.
مهندسی تخریب چیست؟
مهندسی تخریب در حقیقت علم و دانشی است که نیاز به مهارت و تجهیزات خاصی دارد. افرادی که مهارت لازم را در این زمینه کسب می‌کنند اطلاعات کافی را درباره نحوه تخریب اصولی ساختمان‌ها پیدا می‌کنند. در دنیای امروزی که بیش‌تر سازه‌های حجیم و چند طبقه‌ی قدیمی نیاز به جایگزین و تغییر دارند، علم تخریب مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است.
فاز تخریب ساختمان‌ها باید بعد از برنامه‌ریزی و بررسی شرایط سازه شروع شود. برنامه‌ریزی و بررسی شرایط سازه باید برای هر ساختمانی به طور منحصر به فرد انجام شود. نکاتی که در طی این دو مورد بررسی میشود از خطرات و مشکلات احتمالی شما را آگاه می‌کند.
به همین دلیل برای خراب کردن سازه‌ها به طور اصولی و ایمن باید آن‌ها را مورد بررسی قرار دهید. اگر سازه‌ای احاطه شده با سایر ساختمان‌ها باشد باید ساختمان‌های مجاور نیز از جهات مختلف مورد بررسی و کنترل قرار بگیرند. زیرا در حین تخریب سازه امکان آسیب به سایر ساختمان‌ها وجود دارد.
مهندسی تخریب از آسیب دیدن سازه‌های دیگر نیز جلوگیری می‌کند. لذا یکی از مهم‌ترین وظایف مهندس تخریب حفظ ایمنی ساختمان‌های مجاور است. ساختمان‌هایی که در اطراف سازه تخریب شده قرار دارد باید از هرگونه آسیبی در امان باشند. به عنوان مثال نحوه ساخت و مصالح ساختمانی سازه‌های اطراف باید مورد بررسی قرار بگیرد.
بعد از بررسی سازه‌های مجاور باید مواد خطرناک از ساختمان خارج شوند. این مواد شامل مواد اشتعال‌زا است که ممکن است بعد از تخریب آتش‌سوزی به وجود آورند. از مواد خطرناک دیگر می‌توان به مواد مواد آزبست، مواد رادیواکتیو، مواد نفتی و غیره اشاره کنیم.
مهندسی تخریب و نحوه کنترل سازه:
در مهندسی تخریب مهم‌ترین مسئله کنترل و مدیریت عملیات تخریب است. در حین این عملیات باید تمام مسائل خطرساز کنترل شوند و بعد از بررسی و کنترل آن‌ها عملیات آغاز شود. تجربه خراب کردن لوگوهای دوران کودکی برای اکثر انسان‌ها تجربه‌ای شیرین و مهیج است. خراب کردن سازه‌های بنایی نیز تجربه‌ای مشابه آن اما در ابعاد بزرگ‌تر و جالب‌تر است.
به همین دلیل در سراسر دنیا افراد بسیاری علاقه زیادی به این رشته دارند. این افراد می‌توانند با برنامه‌ریزی و پروسه تخریب یک سازه را به طور کامل انجام دهند. برای کنترل تخریب اصولی باید نکات خاصی را مورد بررسی قرار دهید. برخی از مهم‌ترین موارد تخریب سازه‌ها را در زیر آورده‌ایم.
- جرم سازه
- مصالحی که سازه با آن ساخته شده
- اقلیمی که سازه در آن قرار گرفته
- بررسی فیزیک سازه
- نحوه ساخت سازه
- نحوه زه‌کشی ساختمان
- شرایط ساختمان‌های مجاور
مهندسی تخریب سازه با روش انفجار:
مهندسی تخریب سازه‌ها با روش انفجار مواد خاص بسیار جذاب و مهیج است. اما باید گفت برعکس تصور عام مردم تنها یک درصد از تخریب‌های صورت گرفته با این روش است. در پروژه‌های تخریب سازه‌ها با روش انفجار ظرفیت باربری سازه در طبقات بالایی از بین می‌رود و سپس وزن طبقات بالایی باعث از بین رفتن طبقات زیرین میشود. در این روش ممکن است قبل از انفجار ستون‌ها را ضعیف کنند تا بعد از انفجار سازه راحت‌تر خراب شود. مواد منفجره باید بعد از خواندن کامل نقشه ساختمان در مکان مناسبی نصب شوند. هم‌چنین برای داشتن تخریب اصولی و ایمن باید زمان مناسب تخریب را نیز حساب کنند.
مهندسی تخریب سازه با روش‌های دیگر:
مهندسی تخریب با روش‌های دیگری به جز انفجار نیز انجام میشود. مثلا برای ساختمان‌های کوچک ممکن است از بیل مکانیکی برای تخریب سازه‌ها استفاده کنند. البته می‌توان سازه‌های بزرگی که ارتفاع زیادی دارند را با ماشین‌آلات خاصی که برای این کار ساخته شده‌اند تخریب کنیم. تجهیزات و ماشین‌آلات برای خراب کردن سازه‌ها گزینه مناسب‌تری هستند. زیرا انفجار سر و صدا و گرد و غبار زیادی را تولید می‌کند. به همین دلیل برای تخریب سازه‌ها بهتر از تجهیزات و ماشین‌آلات تخریب استفاده کنید. یکی از این تجهیزات توپ تخریب است که با وزن و شتاب بالایی به سازه برخورد کرده و آن را خراب می‌کند.
منابع: https://theconstructor.org/structures/demolition-methods-process-buildings-structures/13941/